Flash News

E-TJERA

Balkan Insight: Të rinjtë e Ballkanit, të frustruar nga ekonomia, politikanët dhe institucionet

Balkan Insight: Të rinjtë e Ballkanit, të frustruar nga ekonomia,

Ekonomia, politika dhe pabarazia janë shqetësimet kryesore për të rinjtë në Ballkan, thanë disa prej tyre për BIRN në intervistat me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Rinisë më 12 gusht.

“Ndihem i bllokuar. Të lindësh këtu do të thotë të lindësh me barrën e së shkuarës që është edhe e tashmja jote. E gjitha sepse bashkëpunimi dhe pajtimi janë fjalë të harruara prej kohësh nga udhëheqësit tanë,” tha Selena Gjuriç, 24 vjeç, një studente dhe aktiviste e të drejtave të njeriut nga Serbia.

Ajo është një nga tetë të rinjtë nga Kosova, Serbia, Shqipëria, Maqedonia, Bosnja dhe Hercegovina, Bullgaria, Mali i Zi dhe Greqia që foli me BIRN me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Rinisë, duke u përgjigjur: “Si ndihet të jesh i ri në Ballkan?”

Në intervistat e tyre, ata shprehën ndjenja të hidhura. Shqetësimi dhe zemërimi për situatën aktuale është i zakonshëm, së bashku me mungesën e thellë të besimit te politikanët dhe institucionet, tha Oksana Duqi, 23 vjeçe nga Shqipëria.

Ajo e do vendin e saj, por shpjegon se, “përsa u përket politikanëve kryesorë të shtetit, ata nuk i japin askujt shpresë se mund të zbatojnë politika në të mirë të qytetarëve. Mundohem t'i shmang ato, t'i kursej vetes dhimbje koke dhe energji”.

Ndjenja ndahet në të gjithë rajonin. Sipas të dhënave të paraqitura në një raport Shared Futures nga Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim UNDP për Ditën Ndërkombëtare të Rinisë vitin e kaluar, kënaqësia e të rinjve me sistemet dhe institucionet e qeverisjes në vendet e tyre është relativisht e ulët në të gjithë rajonin.

Të pyetur për të vlerësuar qeverinë, parlamentin, gjyqësorin, policinë dhe median e tyre në një shkallë nga 1-5, ku 1 është rezultati më i ulët, rezultati mesatar i të rinjve varionte nga 1.8 në 3, sipas vendit.

“Të jetosh në Kosovë është si të pikturosh një muzg nga dritarja e burgut. Ne e shikojmë Perëndimin në TV, në mediat sociale dhe lexojmë për të, por nuk na lejohet ta prekim atë”, tha Gelonida Bajraktari, një 24-vjeçare nga Prizreni, e cila jeton në kryeqytetin e Kosovës, Prishtinë.

"Ne i shohim ata të vrapojnë të lirë, të ndërtojnë gjëra të mëdha dhe të jetojnë me potencialin e tyre, ndërsa ne ndërtojmë shtëpi me letra të ndriçuara nga një qiri që mund të na djegë të gjithëve," shtoi ajo.

Duke pasur parasysh mungesën e besimit në institucione dhe shkallën e lartë të papunësisë së të rinjve në rajon prej rreth 33 për qind, nuk është çudi që ikja e trurit është një problem real për këtë zonë.

Sipas raportit të fundit të Barometrit Ballkanik, 67 për qind e të rinjve në të gjithë Ballkanin po mendojnë të largohen nga vendi i tyre dhe të punojnë jashtë vendit. Shifrat janë të mëdha, por kjo shihet si një shqetësim i madh nga vetëm 18 për qind e popullsisë në përgjithësi.

“Të rinjtë këtu, duke iu bindur këshillave dhe shembullit të prindërve të tyre, duan të zhvillohen akademikisht dhe profesionalisht në një vend tjetër. Tregu aktual i punës nuk i lejon të rinjtë bullgarë të zhvillojnë plotësisht projektet e tyre të jetës sipas pikëpamjes së tyre botërore,” tha Liubomir Nikiforov, 26 vjeç, nga Bullgaria.

Shumica e të rinjve me të cilët folëm ishin plot shpresa dhe ambicie të larta. Disa duan të realizojnë ëndrrat e tyre në shtëpi.

“Kudo që të shkoni në botë, historia është e ngjashme. Aktivizmi për të drejtat e njeriut, të drejtat e kafshëve dhe mbrojtjen e mjedisit janë të domosdoshëm. Vendosa ta lokalizoj luftën time për të drejta dhe drejtësi kryesisht në rajonin tim të lindjes”, tha Edi Frcovski, student i biologjisë dhe aktivist për të drejtat e njeriut nga Maqedonia e Veriut.

“Të jesh i ri në Ballkan është padyshim sfidues, por nuk mund ta imagjinoja veten të rritesha diku tjetër,” pranoi Dzulisa Otuzbir, 27 vjeç, Ambasadore e re evropiane nga Sarajeva.

“Ka shumë gjëra që duhen ndryshuar ose përmirësuar, por rritja dhe të jetuarit këtu më kanë bërë një grua të re të fortë dhe elastike,” tha ajo për BIRN.

Marrë nga Balkan Insight

Të fundit