
Flash News
Misteri i vrasjes së Renis Dobrës, zbardhen dy pistat kryesore të hetimit
Ultimatumi i Ramës: Të hënën, të gjithë kryetarët e njësive administrative të jenë të shkarkuar
Zjarret në vend, 4 vatra zjarri ende aktive, si paraqitet situata
Rama shënjestron sërish prokuroren Shkodrës: Gjeli hartoi ese filozofike me pafajësinë e ndërtimit pa leje
I shpallur në kërkim për vjedhje, arrestohet 26-vjeçari në Durrës
Koment/ Rotacioni i munguar politik në Shqipëri: A mund të mësosh te jesh një ish-kryeministër?

nga Griselda Qosja*
Stephan Hessel, një figurë e rëndësishme e rezistencës franceze gjatë pushtimit nazist dhe një ndër të paktët që i mbijetoi kampeve të përqëndrimit, shkroi në vitin 2010 një trakt politik të quajtur „Indinjohuni“ (Indignez-Vous). Qëllimi kryesor, ishte t’ju kujtonte gjeneratave të reja se sa e rrezikshme është indiferenca. Në Shqipëri, ne nuk vuajme nga indiferenca. Madje, ne jemi, në mendimin tim nga të paktët popuj me një edukate të mirëfillte politike. Prej kafeneve deri në intimitetin e shtëpive, diskutimi politik është një pjese e pandashme e përditshmërisë. Ndër të tjera jemi një vend, që nuk i druhemi të protestuarit, vitet e fundit e kanë treguar qartazi këtë. Ne dimë, mesa duket, të indinjohemi.
Kjo të bën të mendosh, se medoemos një vend në të cilin, qytetarët ndjekin zhvillimet politike me interes, diskutojnë mbi to, indinjohen dhe protestojnë duhet të jetë një vend në të cilin funksionarët publik drejtojnë vendin me një përgjegjshmëri dhe ndërgjegjësim të lartë politik. Si është e mundur atëherë, që ne kemi prej 30 vitesh, një politikbërje dhe politik arrogante, dhe emra të perveçëm në vend të politikave? Që kemi parti që në zgjedhjet elektorale garojnë pa programe të mirëfillta politike dhe që vendosin të gjithë peshën mbi popullaritetin e figurave kryesore të partisë?
Kryeministri Rama është padyshim një figurë interesante politike, por me më shumë dritëhije se pikturat e Francisko Goya-s. Ndër vite figura e tij është konsoliduar në një drejtim të rrezikshëm (të qëllimtë ose jo) në atë të Babait të Kombit, që të bën të mendosh se ky mandat i tretë mund të ketë tipare patrionalismi: ku kabineti dhe votuesit i janë besnikë jo partisë dhe parimeve te saj, as edhe institucioneve por vetë udhëheqësit, në rastin tonë kryeministrit aktual Rama.
Rama, mbajti mbi supe, në një përpjekje atlasiane, peshën e fushatës zgjedhore. Gjatë së cilës si asnjëherë tjetër ishte i pranishëm pothuaj në çdo emision televiziv, duke përqendruar të gjithë vëmendjen e elektoratit në personin e tij. Motivi kryesor i fushatës elektorale të Partisë Socialiste ishte të votonin PS-në (Ramën) qe të përfundonte punët e nisura, se pa të progresi do të ndalonte. Asburditeti i kësaj kërkesë qëndron në faktin se në një demokraci funksionale, instuticionet do të vijojnë të punojnë, rrugët të shtrohen, ndërtesat të ndërtohen, edhe pa Ramën si kryeministër. Madje ndoshta edhe më mirë pa Ramën kryeministër, por këtë ne nuk do të mund ta dimë, duke qenë se kryeministri nuk ka ndërmend të tërhiqet dhe t’i lerë hapësirë kolegëve të partisë së tij.
Disa javë më parë Pablo Iglesias, një figurë e njohur e së majtës së re në Spanjë u tërhoq papritur nga politika, vetëm pak kohë pasi u tërhoq si zëvëndës Kryeministër dhe vetëm pak vite pasi transformoi politikbërjen në Spanjë duke thyer dinamiken dy partiake. “Nuk dua të bëhem një pengesë për udhëheqjen e re që i duhet forcës sonë politike“, tha Iglesias. Ne jemi ende larg prej një kulture të tillë politike. Në Shqipëri rastet e tërheqjes nga skena politike, janë të pakta dhe kanë ardhur pas një kohe të gjatë. Ish-kryetari i Partisë Socialiste Fatos Nano dhe ish-kryetari i Partisë Demokratike Sali Berisha, kanë ikur veçse pasi qëndresa e tyre në politikë do të ishte absurde, duke qenë se nuk kishin më ç’të ofronin. Rama është në politikë, si një ish- ministër i kabinetit Nano, drejtues i bashkisë më të madhe në vend për tri mandate të njëpasnjëshme dhe dy mandateve si Kryeministër i vendit.
Unë dhe shumë bashkëmoshatarë të mi, kemi njohur që prej fëmijërisë një politikë në të cilën Rama ka qenë gjithnjë në qendër. Kemi ndjekur zhvillimin e figurës së tij politike, që prej kohës që përfaqësonte një politike alternative, rebele dhe kur premtonte shumë për të majtën. Ky nuk është më rasti.
Përse është e rrezikshme që jo vetëm Rama, por cilido politikan të qëndrojë kaq gjatë në pushtet? Eshtë e rrezikshme sepse rotacioni politik synon të parandalojë korrupsionin dhe një diktaturë të mundshme si dhe të garantojë liri dhe një përfaqësim demokratik të interesave të qytetarëve. Thomas Jefferson në një përpjekje për të justifikuar limitimin e mandatit presidencial në Shtetet e Bashkuara e quajti „domosdoshmeria për ndryshim“, sipas tij asnjë fuqi e huaj, apo vendase nuk do të shpërdoronte para dhe mund për të zgjedhur dikë, që do të kishte një mandat të limituar presidencial.
Konteksi politik ka ndryshuar që prej atëherë por në thelb shqetësimi mbetet i njëjtë: sa më gjatë i njëjti politikan qëndron në pushtet aq më të larta janë gjasat që të përfaqësojë interesat e një grupi të caktuar. Mungesa e një limitimi të tillë kushtetues, i jep potencialisht Ramës mundësinë për të qënë një Kryeminister i përhershëm. Shqipëria nuk është e vetmja që nuk e ka një limitim të tillë kushtetues; edhe vende si Gjermania, që ndajnë me ne një të shkuar autoritare, nuk e kane një limit të tillë. Helmut Kohl, qëndroi në pushtet po aq gjatë sa edhe Bismark, duke e justikuar se ndryshe nga Bismark ai ishte rizgjedhur.
Sa mund t’i besojmë ne rizgjedhjes në Shqipëri? Së pari, nuk bëhet fjalë për një mosbesim lidhur me menaxhimin apo vërtetësinë e votave. Në Shqipëri, situata është më e komplikuar, partitë krijojnë një rrjet mbështetësish shpesh jo mbi parime por mbi përfitime të mundshme praktike: një vend pune për djalin apo vajzën, ngritje në detyrë, rritje në detyrë e të tjera skenare të ngjashme. Së dyti, qytetarët në rolin e tyre si votues në këta 30 vitet e fundit e kanë gjetur veten si në atë episodin e folklorit grek, ku Odisesë i duhet të zgjedh mes Charybdis dhe Scyllas, të dyja mundësi zgjedhje të pakëndshme. Përse ndodh kjo? Përse në këto 30 vite dy Partitë më të mëdha kanë prodhuar vetëm disa figura politike? Në mendimin tim është e thjeshtë, drejtuesit partiakë kanë patur tipare autokratike dhe shpesh kanë eliminuar politikisht figura që do të mund t’i konkuronin. Figura potenciale politike që vijnë nga jashtë partive kryesore e kanë pothuajse të pamundur. Sistemi bipartiak është kaq i konsoliduar sa është shndërruar në një fortesë të pathyeshme. Zgjedhjet e fundit e treguan më së miri këtë.
Sipas nenit 105 të Kushtetutës së Shqipërisë, një e pesta e deputetëve ka të drejtë të paraqesë në Kuvend një mocion mosbesimi ndaj kryeministrit në detyrë duke propozuar një Kryeministër të ri. Sigurisht, një mekanizëm i tillë ligjor krijon një garanci për ruajtjen e demokracisë. Në vitin 1982, kancelari gjerman i SPD-së Helmut Schmidt i la vendin Helmut Kohl, pas një vote mosbesimi të propozuar nga CDU. Por si i bëhet në ato raste kur Kryeministri në detyrë është edhe drejtuesi i partisë që ka shumicën në parlament, dhe është një figurë e pakundërshtueshme në të. Drejtimi autoritar i një partie, do të ishte në këtë rast një sistem mbështetës i një Kryeministri autoritar. Uroj që ky të mos jetë rasti i vendit tonë, dhe uroj shumë që Kryeministrit tonë të mos i duhet edhe nje mandat i katërt për të përfunduar punët e nisura. Plutarku shkruan në “Jetën e Demetriusit” se kur maqedonasit e bënë të qartë se donin Pyrrhus për mbret, Mbreti Demetrius, jo si një mbret por si një aktor që pasi përfundon teatrin ndërroi rrobat mbretërore për një mantel të errët dhe la skenën. Demetriusi mund të ishte një ish-mbret, por me gjasa të mësohesh të jesh një ish kryeministër është edhe më e vështirë, por ndoshta jo e pamundur.
*Kërkuese Shkencore në Fakultetin e Ligjit në Universitetin e Hamburgut, Gjermani.
Të fundit


Ironia e Dervishit: Pse 30 këshilltarë janë pak për një drejtor ujësjellësi?
11 Korrik 2025, 11:58
Paloka ironizon Ramën pas takimit me kryebashkiakët: Kujdes skllevër! Mreti ju vëzhgon
11 Korrik 2025, 11:42

Misteri i vrasjes së Renis Dobrës, zbardhen dy pistat kryesore të hetimit
11 Korrik 2025, 11:25

Zjarret në vend, 4 vatra zjarri ende aktive, si paraqitet situata
11 Korrik 2025, 10:56
Ironia qeveritare: Rama i heq pushtetin Dredhës, pastaj i kërkon rend dhe ligj
11 Korrik 2025, 10:49
Media gjermane: Aeroporti i Vlorës 'vret' një nga ligatinat më të mëdha të Evropës!
11 Korrik 2025, 10:37

Mes Alpeve në Theth, ligji ndëshkon edhe ata që përpiqen ta respektojnë
11 Korrik 2025, 10:14
I shpallur në kërkim për vjedhje, arrestohet 26-vjeçari në Durrës
11 Korrik 2025, 10:03
Pas shkarkimeve, Rama mbledh në Durrës kryebashkiakët
11 Korrik 2025, 09:42


Haxhi Qamil Rama dhe drejtorët e Bashkive!
11 Korrik 2025, 09:21
30 vite nga masakra e Srebrenicës në Bosnje – Hercegovinë
11 Korrik 2025, 09:10

Nga retorika te rakia, POLITICO: 9 gjëra që Nigel Farage mund të bëjë në Shqipëri
11 Korrik 2025, 08:53
Trump njofton 35% tarifa për mallrat kanadeze
11 Korrik 2025, 08:39
Këmbimi valutor, me sa shiten dhe blihen monedhat e huaja sot
11 Korrik 2025, 08:24

Horoskopi, çfarë kanë rezervuar yjet për ju sot
11 Korrik 2025, 07:59
Diell dhe temperatura të larta, parashikimi i motit
11 Korrik 2025, 07:41
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
11 Korrik 2025, 07:20
Zhupa: Në Theth, disa investitorë strategjikë austriakë e duan zonën të boshatisur
10 Korrik 2025, 22:57
Malltezi: SPAK e pranon, jemi në një proces që filloi me kallëzimin e rremë të Ballës
10 Korrik 2025, 22:34

Si të çliroheni nga bllokimet emocionale me anë të ushtrimeve
10 Korrik 2025, 21:57

Lala: Veliaj donte të rikthehej si kryebashkiak
10 Korrik 2025, 21:40
"Hajt t'i biem' se është i djathtë", Boçi: Në Theth synohen investitorët strategjikë
10 Korrik 2025, 21:33
VIDEO/ Sherr në parlamentin e Bolivisë, deputetët përplasen fizikisht
10 Korrik 2025, 21:20
Salianji: Çështja ime u nxor jashtë radhe, po goditen ata që shqetësojnë Ramën
10 Korrik 2025, 21:09
Salianji akuzon sistemin gjyqësor me emra: Më dënuan me dëshmi të rreme
10 Korrik 2025, 21:07
Shqipëria përjetoi një nga valët më të gjata të nxehtësisë së dekadës së fundit
10 Korrik 2025, 21:01

Qeveria miraton procedura të reja për deklarimin e vendbanimit në e-Albania
10 Korrik 2025, 20:39
“Mbretëresha e lumenjve të Evropës”, 7 bashki derdhin ujërat e zeza në lumin Vjosë
10 Korrik 2025, 20:21
Koka: Veriorët nuk kanë për t’ia harruar Edi Ramës operacionin racist në Theth
10 Korrik 2025, 20:18
3 shenjat e horoskopit që do të ndikohen më shumë nga ‘Hëna e Plotë’ e 10 Korrikut
10 Korrik 2025, 20:04
Emërohet drejtuesi i ri i Qendrёs Kombёtare tё Kinematografisё
10 Korrik 2025, 19:51
Korçë/ 40-vjeçari hidhet nga ballkoni i katit të pestë, në gjendje kritike
10 Korrik 2025, 19:40
‘Gruaja e lodhur’/ Sindroma që prek mijëra gra çdo ditë
10 Korrik 2025, 19:34
Çanta origjinale Hermès e Jane Birkin shitet për 10 milionë dollarë
10 Korrik 2025, 19:26

Nënshkruhet marrëveshja Britani-Ukrainë për 5 mijë raketa Thales
10 Korrik 2025, 19:00
Zjarr në Zvërnec, flakët rrezikojnë dy hotele
10 Korrik 2025, 18:57
Kroacia rikthen shërbimin e detyrueshëm ushtarak
10 Korrik 2025, 18:39
Spahia: E vërteta e madhe e akuzës së fortë të banorëve të Thethit
10 Korrik 2025, 18:35
Ndërtimet pa leje në Theth, Manja kërkon procedim disiplinor për prokuroren Elsa Gjeli
10 Korrik 2025, 18:15
Detaje nga vrasja e Renis Dobrës, autorët erdhën me 2 makina Range Rover nga Rrësheni
10 Korrik 2025, 18:10
Gjykata e Lartë e la në burg, Meta i drejtohet 'Kushtetueses'
10 Korrik 2025, 17:57
Dënim i ri me rregullore të 're'
10 Korrik 2025, 17:54
Përkthyesi i BE-së pushohet nga puna për shkak të frikës për sigurinë e Zelenskyy
10 Korrik 2025, 17:45
'Ti je polic, por jo Zot me ma marrë shpirtin', protestë për Agon Zejnullahun
10 Korrik 2025, 17:41

Ekspozimi i drejtpërdrejtë ndaj ajrit të kondicionuar mund të shkaktojë infeksion
10 Korrik 2025, 17:10
Video/ Rama përsërit skenarin, ulet sërish në gjunjë para Melonit
10 Korrik 2025, 16:56
I vuri zjarrin parcelës me ullinj, arrestohet 50-vjeçari në Shijak
10 Korrik 2025, 16:46

Rubio: SHBA-ja dhe Rusia kanë shkëmbyer ide të reja për bisedimet për paqe në Ukrainë
10 Korrik 2025, 16:36
Vdekja e 27-vjeçarit, dorëhiqet komandanti i Policisë së Lipjanit
10 Korrik 2025, 16:21
Video/ Digjet një banesë në Tiranë pranë Pazarit të Ri
10 Korrik 2025, 16:09

Trafik droge dhe grup kriminal, GJKKO lë në burg tre të pandehurit (EMRAT)
10 Korrik 2025, 15:51
Xhensila ndez rrjetin me urimin e saj për ditëlindjen e Ledrit
10 Korrik 2025, 15:42
Janë plot me pesticide! Lista me 12 produktet që duhet të kemi kujdes
10 Korrik 2025, 15:31

Aksident në Shëngjin, përfundon te Trauma 49-vjeçari
10 Korrik 2025, 15:11
Malltezi: Brenda një dite më sekuestruan llogaritë, pronat dhe aksionet
10 Korrik 2025, 15:01
BE: Izraeli është pajtuar për më shumë ndihma në Gaza
10 Korrik 2025, 14:55


Vrasja e Renis Dobrës, nxirret nga uji mjeti i 23-vjeçarit
10 Korrik 2025, 14:29
Tarifat e Trump ndaj Brazilit rrisin çmimin e kafes
10 Korrik 2025, 14:16
Ursula von der Leyen i mbijeton votëbesimit
10 Korrik 2025, 14:04
Gjyqi për "Plumbin e Artë”/ Debate të forta në GJKKO, shtyhet sërish seanca
10 Korrik 2025, 13:55
Vrau efektivin e Shqiponjave, Prokuroria e Fierit kërkon burg përjetë për Azgan Mërnicën
10 Korrik 2025, 13:46
Zjarr në Lezhë, flakët pranë nënstacionit elektrik
10 Korrik 2025, 13:32
Banorët përplasen me policinë në Theth, një gruaje i bie të fikët
10 Korrik 2025, 13:24
“Ramë i xanun”
10 Korrik 2025, 13:15

Tre shenjat e horoskopit që kanë gjasa të divorcohen në muajin korrik
10 Korrik 2025, 12:45
Kokë turku për një Republikë pa leje
10 Korrik 2025, 12:35
“Ka shkretuar kombin e vet”/ Berisha: Rama burgos kundërshtarët!
10 Korrik 2025, 12:26

Plagoset me thikë shqiptari në Itali
10 Korrik 2025, 12:08



Inaugurimi i shtatores së Josif Budos, Berisha: Frymëzim dhe dritë për mbarë shqiptarët
10 Korrik 2025, 11:33

Vijon "turi i pastrimeve"/ Drejtorët e Bashkisë së Durrësit dorëzojnë sot dorëheqjet
10 Korrik 2025, 11:11
23-vjeçari në Mat u mbyt me litar, shoqërohen 4 të dyshuar
10 Korrik 2025, 10:58
35-vjetori i rënies së dëshmorit Josif Budo, Berisha i pranishëm në ceremoni
10 Korrik 2025, 10:49
Pas shkarkimeve, komandohet drejtori i ri i Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:30
BIRN: Aksioni i Ramës për hapësirat publike, një shfaqje e përsëritur
10 Korrik 2025, 10:29
Aksioni në Theth, shkarkohen drejtuesit e Policisë së Shkodrës
10 Korrik 2025, 10:16