Serbia "mobilizes" for elections in Kosovo

The state of Serbia is committed to organizing the voting of displaced persons from Kosovo in the upcoming Kosovo parliamentary elections, on February 9.

The Commissariat for Refugees and Migration, which is a state organization in this country, is also involved in this process.

On January 17, he called on people displaced from Kosovo to Serbia to vote in the elections, and announced that transportation to the polling stations would be organized for all interested parties.

Meanwhile, on January 21, the Serbian Progressive Party (SNS), which holds power in Serbia, publicly supported the Serbian List in the upcoming elections in Kosovo and called for a vote for it.

Her election ensures the protection of the Serbian people in Kosovo, said Serbian Prime Minister and SNS leader Miloš Vučević.

Displaced people from Kosovo share different opinions on the issue of voting and supporting the Serbian List, while other Serbian political options in Kosovo call on them to think "for those who live in Kosovo."

Dragisa Stanojević from Prizren, who has been displaced to Belgrade since 1999, plans to respond to the call of the Commissariat for Refugees of the Republic of Serbia and vote in the Kosovo parliamentary elections on February 9.

His motive, as he says, is "improving the rights of Serbs in Kosovo" and ensuring "their stay and survival" - something the Commissariat for Refugees also appeals for.

Speaking to Radio Free Europe, Stanojevic says he is guided by the policy of official Belgrade, which exclusively supports the Serbian List.

This party is the largest among Serbs in Kosovo and was formed with the support of official Belgrade, namely the SNS.

Stanojevic says he will obey the Serbian Prime Minister's call, although he emphasizes that "no one has suggested to him who to vote for."

“I believe that the Serbian List, currently, gathers the best people, that the majority of Serbs down there [in Kosovo] stand behind it and, of course, the state of Serbia stands behind it,” says Stanojevic.

The deputies of the Serbian List, since November 2022, have not actively participated in the work of the Kosovo Assembly, due to, as they have called it, the "boycott policy".

At that time, Serbian representatives decided to leave Kosovo institutions in the north, thus opposing the Kosovo Government's decision to replace Serbian car license plates with Kosovo license plates.

In order not to lose their mandates and salaries, Serbian MPs have been going to the Assembly every six months just to sign.

Përveç Listës Serbe, në garë për dhjetë ulëset e garantuara për serbë në Kuvendin e Kosovës janë edhe pesë subjekte të tjera politike që përfaqësojnë komunitetin serb: Demokracia Serbe, Iniciativa Qytetare Drejtësia Popullore, Për Liri, Drejtësi dhe Mbijetesë, Partia e Serbëve të Kosovës dhe Lëvizja Popullore Serbe.

Branimir Stojanoviq nga Lëvizja Popullore Serbe thotë se SNS-ja do t’i shfrytëzojë të gjitha resurset për të dërguar në Kosovë njerëz, të cilët do ta mbështesin Listën Serbe në zgjedhjet e 9 shkurtit.

Ai thotë se serbët e zhvendosur nga Kosova, sigurisht që duhet ta ushtrojnë të drejtën e tyre për të votuar, por shton se “duhet të mendojnë me kujdes për ata që jetojnë në Kosovë”.

“Bëhet fjalë për jetën tonë dhe për ata që duhet të flasin në emrin tonë”, thotë Stojanoviq.

Pjesëtarë të komunitetit serb që jetojnë në Kosovë, me të cilët Radio Evropa e Lirë ka biseduar më 14 janar, kanë thënë se vota e tyre do t’i shkojë partisë që mund t’u sigurojë paqe, siguri, punësim të barabartë dhe luftë institucionale për realizimin e të drejtave të tyre.

Sipas të dhënave të Agjencisë së Kombeve të Bashkuara për Refugjatë (UNHCR), rreth 200.000 njerëz janë zhvendosur nga Kosova në Serbi ndërmjet viteve 1999 dhe 2004.

Stojanoviq shpreson se ata që vendosin të votojnë në zgjedhjet e Kosovës, do të mendojnë mirë se për kë do të votojnë, sepse, siç thotë, “një numër i njerëzve janë larguar nga Kosova viteve të fundit pikërisht për shkak të politikave të Listës Serbe”.

Mbështetjen publike të SNS-së për Listën Serbe, ai e sheh si “vazhdim të praktikës së vjetër” dhe thotë se kjo parti “ka marrë përgjegjësinë politike për të gjitha vendimet e Listës Serbe”.

Për Aleksandar Arsenijeviqin, udhëheqësin e Demokracisë Serbe, mbështetja e SNS-së për Listën Serbe nuk është e befasishme.

“Krejt e pritshme. Beogradi zyrtar nuk e ka kuptuar ende se Lista Serbe është kërcënim për të po aq sa edhe për ne”, thotë Arsenijeviq për Radion Evropa e Lirë.

Dragica Gjorgjeviq, aktiviste e grupit joformal “Mbështetje për gratë e zhvendosura nga Kosova”, e cila aktualisht jeton në Arangjellovac të Serbisë, nuk ka vendosur ende nëse do të votojë në zgjedhjet e Kosovës më 9 shkurt.

Ajo thotë se serbët nga Kosova, të cilët jetojnë si të zhvendosur në Serbi, janë “harruar plotësisht”, dhe shton se shumica e bashkatdhetarëve të saj, besojnë se zgjedhjet e ardhshme nuk do të ndryshojnë asgjë kur bëhet fjalë për pozitën e serbëve në Kosovë.

“Prandaj, sipas asaj që di dhe dëgjoj, shumica e popullit tonë është më afër opsionit për të mos votuar, pavarësisht se është paralajmëruar se do të organizohet transport nga disa qytete të Serbisë dhe se njerëzit që vendosin të shkojnë në qendrat e votimit, do të kenë drekë të paketuar e pije freskuese”, thotë Gjorgjeviq.

Edhe disa të zhvendosur nga Kosova në Kragujevc të Serbisë, që janë intervistuar nga ekipi i Radios Evropa e Lirë, por që duan të mbeten anonimë, thonë se nuk do t’i përgjigjen ftesës së Beogradit për të marrë pjesë në zgjedhjet e Kosovës, sepse “nuk ka kushte për një gjë të tillë”.

“Asgjë e mirë nuk mund të pritet nga këto zgjedhje”, është një prej përgjigjeve të serbëve të zhvendosur në Kragujevc - qytet në Serbinë qendrore.

Dragisha Stanojeviq, i cili ka më shumë se dy dekada që jeton në Beograd si person i zhvendosur, beson se është i mirinformuar për ngjarjet në Kosovë, për të cilat, siç thotë ai, më së shumti mëson përmes mediave në Serbi.

“Unë e di që situata aktuale është shumë e ndërlikuar. E di që autoritetet shqiptare po i terrorizojnë serbët dhe institucionet e Serbisë që kanë mbetur atje poshtë. Paralelisht, qëllimisht dhe sistematikisht, po punojnë për t’i dëbuar serbët nga Kosova”, thotë ai.

Zyrtarë të lartë të Listës Serbe flasin vazhdimisht për “terror” dhe “persekutim” nga autoritetet kosovare, të udhëhequra nga kryeministri Albin Kurti.

“Gjithçka që ka bërë Kurti, e ka bërë për të shkatërruar Listën Serbe dhe popullin serb”, ka thënë presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, për Radio-Televizionin e Serbisë më 5 janar.

Atëkohë, ai gjithashtu ka thënë se vota për Listën Serbe do të thoshte “mbijetesë në vatrën e vet”.

Një tjetër i intervistuar nga Radio Evropa e Lirë, i cili që nga viti 1999 jeton në Smederevë të Serbisë si i zhvendosur nga Rahoveci i Kosovës, thotë se është i informuar mirë për situatën dhe “anën politike të zgjedhjeve” përmes mediave, por jo edhe për detajet teknike dhe kushtet në të cilat mund të votojë më 9 shkurt.

Komisariati për Refugjatë dhe Migrim, në emër të Republikës së Serbisë, u ka dërguar thirrje personave të zhvendosur nga Kosova që të votojnë në zgjedhjet e planifikuara për 9 shkurt në Kosovë, duke theksuar se të interesuarit mund ta ushtrojnë të drejtën e tyre të votës vetëm nëse posedojnë letërnjoftim të vlefshëm, të lëshuar nga autoritetet e Kosovës.

“Për të gjithë të interesuarit do të organizohet transport me autobus drejt vendvotimeve në Kosovë dhe Metohi. Qytetarët e interesuar mund të aplikojnë deri në datën 8 shkurt”, thuhet ndër të tjera në thirrje.

Aty, po ashtu, theksohet se informacionet më të detajuara mund të merren përmes një linje telefonike pa pagesë.

Radio Evropa e Lirë pyeti Komisariatin nëse ka të interesuar dhe nëse atyre u sugjerohet se për kë të votojnë, por nuk mori përgjigje.

Komisionarja për Refugjatë dhe Migrim e Republikës së Serbisë, Natasha Stanisavleviq, ka thënë për Radio-Televizionin e Serbisë më 20 janar, se zgjedhjet e ardhshme në Kosovë janë të një rëndësie të madhe “për mbijetesën e popullit serb në atdheun e tyre shekullor” dhe se është e rëndësishme që “bashkatdhetarët tanë ta ushtrojnë të drejtën e votës”.

"A certain number of our compatriots have contacted the Commissariat for Refugees and Migration. They have been interested in whether we can help organize bus transport. Of course we can and we are doing this in cooperation with our local authorities in Serbia and in cooperation with the Office for Kosovo and Metohija," said Stanisavljevic.

Dušan Janjić from the Belgrade Forum for Ethnic Relations says that the call by the Commissariat for Refugees, under other circumstances, could be seen as an “incitement” for higher Serb participation in the Kosovo elections, but due to Belgrade’s official stance that it only supports the Serb List, it could contribute to “disunity among the Serb community.”

Janjic, however, does not believe that the participation of displaced persons will be large and that their votes will significantly affect the outcome of the elections.

"Those who have Kosovo documents will go. Voting by mail no longer exists, so going in person is inevitable. Previously, displaced persons have voted in municipalities on this side of the border or administrative line. For many people, going to Kosovo is a journey into the unknown, so I don't expect much interest," he says.

The postal voting process for Kosovo citizens living outside the territory of Kosovo began on January 9 and will last until February 8.

This also applies to Kosovar citizens of Serbian nationality who live outside Kosovo, but votes from Serbia cannot reach Kosovo directly, because the two post offices do not cooperate with each other.

Postal votes from Serbia to Kosovo have so far only been able to arrive through "transit", namely through the Post Office in North Macedonia, with which Kosovo has a valid agreement for deliveries.

In the parliamentary elections held in October 2019, a box of envelopes with over 3,500 ballots from Serbia was delivered to the post office in Pristina by Serbia's liaison officer with Kosovo, Dejan Pavićević.

These votes, however, were annulled because the Kosovo Electoral Complaints and Appeals Panel found that they did not arrive in Kosovo by post, but were delivered to the post office - which was in violation of the election rules for voting outside Kosovo.

In previous years, the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE) Mission has also assisted the Central Election Commission in Kosovo in conducting elections, i.e. has played the role of mediator.

This mission can still provide assistance for Kosovo's elections, but only at the request of the Central Election Commission - which has not been the practice in recent electoral processes./ REL