Shqipëria vijon të tkurret/ Emigracioni dhe rënia e lindjeve, popullsia zbret në 2.36 mln banorë

Popullsia në vend ka vijuar të tkurret më tej pas matjeve të Censit 2024. INSTAT raportoi treguesin e ri të popullsisë.

Popullsia e Shqipërisë më 1 Janar 2025 rezulton 2.363.314 banorë, duke pësuar rënie me 1,2 %, krahasuar me 1 Janar 2024.

Rënia e popullsisë është rezultat i dy komponentëve kryesorë demografikë:

• Shtesës natyrore, që për vitin 2024 ishte pozitive me +1.208 lindje më shumë se vdekje;

• Migracionit neto, i cili mbeti negativ me -28.836 persona.

Raporti gjinor në lindje u rrit nga 106,8 në vitin 2023 në 107,8 në 2024.

Përllogaritjet e popullsisë më 1 Janar 2025 tregojnë se vetëm qarku i Tiranës shënoi rritje të popullsisë, krahasuar me një vit më parë me 0,2%.

Uljet më të mëdha të popullsisë u shënuan në qarqet: Shkodër (-2,5 %) dhe Kukës (-2,3 %). Tirana, Fieri dhe Elbasani kanë peshën më të lartë në popullsinë gjithsej.

Më 1 Janar 2025, Tirana zë rreth 32,2 % të popullsisë gjithsej, duke vazhduar të jetë qarku më i populluar i vendit, ndjekur nga Fieri dhe Elbasani me nga 9,9 % dhe 9,6 % përkatësisht.

Braktisja nga të rinjtë, qeveria pranon pasojat dhe miraton Planin Kombëtar të Veprimit 2025-2030

Largimet me ritme të shpejta ndër vite të popullatës në emigracion, veçanërisht nga të rinjtë kanë ndikuar te struktura demografike e Shqipërisë, duke rritur ndjeshëm numrin e popullsisë së moshuar.

Fenomeni pranohet edhe nga institucionet shtetërore, ku me mbështetjen e Fondit të Kombeve të Bashkuara për Popullsinë (UNFPA) kanë marrë iniciativën të përgatisin “Planin Kombëtar të Veprimit për Moshën e Tretë, për periudhën 2025–2030” që emigracionin e të rinjve e adreson si një faktor shtytës drejt plakjes së popullsisë dhe rritjes së numrit të të moshuarve që jetojnë vetëm ose në kushte të vështira sociale.

“Braktisja e vendit me ritme të shpejta, sidomos nga të rinjtë, përveç se ka ndryshuar ndjeshëm strukturën demografike, ka shkaktuar edhe rritjen e numrit të të moshuarve që jetojnë vetëm ose në varfëri, gjë e cila në ndërveprim me barriera të ndryshme (si kushte të veçanta shëndetësore ose infrastruktura e dobët), pengon pjesëmarrjen e plotë dhe efektive në shoqëri”, citohen në dokument.

Përmes këtij dokumenti “Për miratimin e dokumentit politik për moshimin dhe të planit të veprimit 2025–2030”, i botuar në Fletoren Zyrtare qeveria jo vetëm që e njeh realitetin e emigrimit të të rinjve dhe pranon pasojat e tij afatgjata për sistemet e mbrojtjes sociale dhe ekonominë, por edhe pritet të veprojë me masa konkrete përfshirë integrimin dhe përmirësimin e kushteve të të moshuarve.

"So far, policies for the protection of the rights of older persons, despite achievements, have not been able to address the most critical needs of the elderly with priority. However, the pronounced demographic changes and the difficult economic conditions for the elderly, beneficiaries of urban, rural or social pensions, have led the government to give greater importance to the development of policies dedicated to this age group. This action plan is based on principles such as: equal rights, social integration, improving healthcare, guaranteeing access to social services and institutional support", the document emphasizes, among other things.

The document also, referring to the latest 2023 Census data, highlights the issue of population aging and measures to address the phenomenon.

Between the 1989 and 2023 censuses, the percentage of people aged 65+ increased from about 5.3% to 19.7%. The 2023 census data shows that one in five individuals (19.7 percent) are 65 years of age or older, compared with one in nine individuals (11.3 percent) in the 2011 census and 7.5 percent in the 2001 census.

"Predictions show that this will reach 26.4% by 2050."

This trend has important implications for social protection, healthcare and economic support systems, as well as affecting the possibilities of promoting inclusive and sustainable development.

The dependency ratio for the elderly has increased, from 16.4% in 2011 to 24.4% in 2023. In 2023, the dependency ratio of the elderly exceeded that of the young.

"Issues related to creating a protective environment for individuals in need have gradually been included in the Albanian government's list of priorities over the last decade," the document emphasizes, among other things./Monitor