Kam frikë nga ata që kanë frikë nga vaksina 

Miljenko Jergoviç/ www.jergovic.com

T’i sqarojmë gjërat që në fillim: po, do të vaksinohem, bile në mënyrë të pakushtëzuar, kundër Covid-19. Jo jashtë radhe dhe me ndërhyrje për favor, por kur ta kem radhën time, pasi të vaksinohen bashkëqytetarët e moshuar që kanë dëshirë ta bëjnë këtë dhe të gjithë ata pesëdhjetë përqind të punonjësve të Shëndetsisë, aq sa, sipas  një sondazhi ndërkohë të  përgënjeshtruar, synohet të vaksinohen. Nuk ka rëndësi për mua se me cilën lloj vaksine. Te vaksina ruse më pëlqen emërtimi “sputnjik”, ndërsa te ajo gjermane, ose më mirë të themi gjermano-amerikane, besimi që më induktojnë Ôzlem Türeci dhe Ugur Sahini, çifti turk që qëndron pas prodhuesve të kësaj vaksine. Megjithëse ata i përkasin shtresës më të pasur gjermane, ndaj së cilës nuk është se ndjej solidaritet shoqëror, fakti që janë me prejardhje emigrantë turq, i bën ata për mua simbolikisht të rëndësishëm. A nuk ju duket se ka njëfarë drejtësie fiksionale ose romaneske në faktin se pikërisht në kohën para Krishtlindjeve të vitit 2020, Europa i ka varur shpresat e saj për shpëtim te dy emigrantë, të cilët, nëse do të ishin afruar sot në kufijtë e saj, do të rriheshin mirë e mirë, do t’u merreshin celularët dhe paratë që i’u gjenden me vete dhe do të ktheheshin në Azinë e tyre?

Por, le të kthehemi te vaksina. Përse të vaksinohemi? Unë për vete nuk jam vaksinuar asnjëherë kundër gripit, dhe as që kam ndërmend ta bëj këtë para se, na dhëntë Zoti shëndet, të shkel në pleqëri. Po, është e qartë se Covid-19, sëpaku në këtë fazë të marrëdhënies tonë njerëzore me virusin, është më i keq sesa shumica e gripeve sezonale, por ka diçka tjetër që më frikëson te ai dhe me shtyn të vaksinohem. E kam pas njohur kroatin e parë që vdiq nga Covidi. Kam njohur edhe disa të tjerë që vdiqën pas tij: të mbipeshë, të sëmurë, të moshuar. Nuk më pëlqen aspak ideja se, nga ndonjë mik apo i njohur që është i këndshëm dhe mbipeshë, nga ndonjë i sëmurë, nga ndonjë mik i moshuar-sepse shumica e njerëzve që unë kam për zemër janë të moshuar, me të cilët shoqërohem dhe bisedoj me shumë dëshirë, ndonjë ditë do të infektohem. Edhe diçka tjetër: te ky virus ka diçka hitleriane në mënyrë të padurueshmne. Jo, jo, nuk them se ai është krijuar në laborator. Nuk merrem këtu me kurrfarë teorie komploti. Por fakti se vret të sëmurët, të tejndjeshmit, se vret pleqtë, që nuk janë më në gjendje për punë dhe luftë, më duket bash hitlerian. Epo, ti atëherë mund të mos vaksinohesh...

A kam frikë nga rreziku i vaksinimit? Për çfarë rreziku bëjmë fjalë, për rreziqet e jetës në përgjithësi, apo për rrezikun nga vaksina? Në këta dhjetë muaj që zgjat epidemia, njerëzit, krahas gjithë zezonave të tjera, na janë bërë edhe viktima të statistikave. Kur një situatë jetësore shndërrohet në bilanc statistikor, çdo rrezik është tejet i madh dhe ngjethës. Kështu është puna edhe me vaksinimin. Por, po kështu është puna edhe me sëmurjen fatale nga Covid-19. Dallimi është vetëm në atë se mundësia për të vdekur nga kjo sëmundje, apo më shumë që ndokënd afër jush që është i tejndjeshëm ta vrisni me virusin tuaj, është pakrahasimisht më e madhe sesa mundësia që për shkak të ndonjë reaksioni alergjik nga vaksina të përfundoni te mjeku. Mundësia statistikore që t’u vrasë vaksinimi kundër çfarëdolloj sëmundjeje vdekjeprurëse nuk ekziston. Ajo është jashtë mundësive të përllogaritjeve statistikore.

A duhet të jetë vaksinimi i detyrueshëm? Mendoj se nuk duhet. Njerëzit nuk duhen detyruar të veprojnë në mënyrë të arsyeshme, sepse imponimi për të arsyeshmen është në vetvete diçka e paarsyeshme. Por po ashtu mendoj se vaksinimi duhet të jetë standard i sjelljes së civilizuar brenda bashkësisë. Është civilizuese, le të themi, të mbash maskë në një hapësirë të mbyllur, pa marrë parasysh se çfarë mendon njeriu në intimën e tij, e mbron apo jo maska nga virusi. Njëlloj siç është civilizuese të lëvizësh nëpër rrugë veshur me pantallona, dhe jo, le të shprehemi kështu, me prapanicë zbuluar. Gjatë verës pantallonat nuk kanë asnjë funksion, përveçse të na mbrojë nga shikimet e të tjerëve në intimitetin tonë. Apo i veshim pantallonat sepse na vjen turp? Po, turpi do të ishte i mjaftueshëm dhe arsye e justifikuar për t’u vaksinuar.

Por, kjo vaksinë ka edhe një funksion tjetër me rëndësi, përveç atij që të na imunizojë në raport me këtë virus të mbapshtë, i cili ka hedhur rrënjë në jetët tona në atë masë saqë na duket sikur jeta para tij as nuk ka pas ekzistuar. Ky funksioni tjetër është mbrojtja nga çmenduria kolektive. Nëse vaksinohemi, nuk kemi për t’u çmendur. Nëse vaksinohemi thjesht do të pushojmë së menduari për atë që mendojmë tani. Le të themi se do të na hiqet nga koka ai prifti nga Rijeka, i cili këtyre ditëve përhap gënjeshtrën tejet të pakëndshme sipas së cilës vaksina prodhohet nga frytet njerëzore të abortit, dhe kësisoj përpiqet të bëjë bashkë dy fushata: atë për ndalimin e abortit dhe atë kundër vaksinimit. Nëse bëhen bashkë do të jenë më të forta, mendon ai. Dhe ndoshta ka të drejtë. Nëse atij njeriu nuk kemi ç’ti bëjmë, para argumentave të tij mundemi vetëm ta mbyllim gojën, e të vaksinohemi në mënyrë që të mos mendojmë më për atë dhe të tjerë të ngjashëm me atë. Kjo epidemi ka për të kaluar dikur, me apo pa vaksinën. Do të kalojë duke shkaktuar shumë apo pak të vdekur. Do të kalojë, por do ta varfërojë shoqërinë krejtësisht, ose në atë shkallë saqë shoqëria do të duhet të mbrohet në mënyrë të mençur, në kuptimin mjekësor (psikologjik) dhe atë ekonomik. Por ajo që nuk ka për të kaluar, dhe me të cilën do të duhet të luftojë secili për vete, secili në zemër dhe në kokën e tij, janë çmenduria e rritur, e cila kërcënon të hedhë në erë bashkësinë, dhe jo vetëm bashkësinë, por atë që secili prej nesh mban në kokë dhe në zemër. Dhe për këtë është e rëndësishme të vaksinohemi. Ka rëndësi të jetohet në një botë ku janë vaksinat ato që imunizojnë organizmat njerzorë dhe jo magjitë dhe fallet, jo vitaminat dhe pluhurat për larjen e zbardhjen e rrobave.

A kam  mirëkuptim edhe për njerëzit që frikësohen nga vaksinat? Kam si jo, siç kam patur për ata shokë të klasës në shkollën fillore dhe tetëvjeçare, të cilët  zverdheshin dhe u binte të fikët kur në mesin e orës së mësimit shfaqej infermierja me përparëse të bardhë dhe informonte se në pushimin e madh duhej të vaksinoheshim. Ata frikësoheshin nga pickimi i gjilpërës. Të rriturit frikësohen nga diçka tjetër. Ia kanë frikën asaj që është në përbërje të vaksinës. Kurse unë, këtë po u’a them sinqerisht, i’a kam frikën frikës së tyre. Edhe ata që i’a kanë frikën vaksinës edhe unë që u’a kam frikën atyre, jemi në frikë nga e panjohura. Dhe kjo, në njëfarë mënyre, është diçka normale. Nuk është e pazakontë të frikësohesh nga e panjohura, por ama nuk duhet të frikësosh të tjerët për atë që ti vetë i’a ke frikën. Më e mira do të ishte të ndihmosh.

*Përktheu për Politiko.al: Xhelal Fejza

Kontakto me Politiko në rast se: Mendoni se nuk shkruajmë Shqip Mendoni se kemi bërë shkelje etike Mendoni se kemi bërë CopyPaste Mendoni se kemi bërë FakeNews Doni të postoni nje Lajm