
Flash News
Përfaqësues të ‘Rithemelimit’ në PPE, Berisha: Nuk ka pasur ftesë, do shkojnë 4 deputetë
Nesër zgjidhet Kryesia, Berisha mbledh sot ‘Rithemelimin’: Shqyrtojmë kandidaturat
Grekët bëjnë ‘kurban’ çamët për integrimin, për detin ‘heqin qafe’ Metën. Rama aprovon në heshtje
Konflikti në familje përfundon në vrasje, ndërrojnë jetë babë e bir në Kosovë
Ndeshjet e qershorit/ Reja zyrtarizon listën e 26 lojtarëve të ftuar në tre sfidat e Kombëtares
Sondazh/ 31 vite pas komunizmit, shqiptarët kërkojnë reforma demokratike
Një raport i ri i Institutit Shqiptar për Demokraci dhe Ndërmjetësim (IDM) thotë se elektorati dëshiron më shumë përparim demokratik në vendin kandidat në BE, i konsideruar si një regjim hibrid, ose vetëm pjesërisht demokratik, sipas Freedom House.
Sondazhi, i bërë në bashkëpunim me Qendrën për Demokraci Deliberative në Universitetin e Stanfordit, konsultoi 1200 shqiptarë të zgjedhur rastësisht për shtatë tema, duke përfshirë parlamentin, votimin, demokracinë, reformën zgjedhore, diasporën, migracionin ekonomik dhe ndryshimet klimatike.
Pas sondazhit fillestar, 110 pjesëmarrës të përzgjedhur rastësisht u përfshinë në një proces shtesë diskutimi.
Mbi gjysma e të anketuarve thanë se sistemi aktual zgjedhor nuk pasqyron vullnetin e popullit, 69% duan referendume për çështje të diskutueshme dhe 40% nuk i besojnë parlamentit të vendit.
Sundimi autoritar pothuajse 50-vjeçar i Shqipërisë përfundoi në vitin 1991, por që atëherë, rruga drejt demokracisë ka qenë më pak se e qetë.
Gjergji Vurmo, drejtor programi i IDM dhe një studiues i lartë mbi qeverisjen, zgjerimin e BE-së dhe sigurinë, tha se kjo është për shkak të keqpërdorimit të institucioneve dhe proceseve gjatë komunizmit dhe gjatë 30 viteve të fundit për përfitime partiake, politike dhe personale.
“Unë besoj se mosbesimi i qytetarëve është një lloj “mekanizmi mbrojtës” nga institucione të tilla të kapura. Rrjedhimisht, qytetarët nuk i kanë ndjerë asnjëherë institucionet shtetërore si diçka që buron nga vullneti i tyre dhe që i shërben popullit”, tha ai për EURACTIV.
Kjo ka rezultuar në një mentalitet ‘ne kundër tyre’ ku qytetarët besojnë se institucionet nuk u shërbejnë nevojave të tyre.
Për të zbatuar qoftë edhe një pjesë të dëshirave të qytetarëve nga sondazhi, do të duhej një sasi e konsiderueshme vullneti politik, gjë që e bëri Vurmon skeptik.
“Nuk ka vullnet politik për ta bërë këtë, pa dyshim. Kështu mund të shpjegohet pse ‘vota e diasporës’ është zvarritur kaq gjatë ose pse reforma zgjedhore ka ndodhur me dyer të mbyllura me pak njerëz dhe pa u konsultuar me publikun”, shtoi ai.
Diaspora shqiptare është pothuajse dyfishi i popullsisë së vendit dhe deri më tani asnjë qeveri nuk ka zbatuar votimin e diasporës në zgjedhje, pavarësisht thirrjeve të vazhdueshme nga diaspora dhe shoqëria civile.
Për më tepër, Shqipëria ka kaluar tetë reforma zgjedhore në 30 vjet, duke zgjedhur aktualisht një sistem proporcional rajonal. Gati 68% mbështesin një kalim në një sistem tjetër.
Rezultatet zbuluan gjithashtu se një e treta nuk dinin se si funksionon sistemi zgjedhor apo si zgjidhen deputetët. Një tjetër i tretë tha se ata mendonin se deputetët nuk ishin në kontakt me elektoratin.
Por mungesa e mirëkuptimit dhe besimit shkon përtej parlamentit. Të anketuarit menduan gjithashtu se kishte mungesë transparence në demokracinë e partive politike, duke kërkuar që statutet dhe strukturat të publikoheshin online. Ata ngritën gjithashtu shqetësime për financimin dhe faktin se partitë ishin ndërtuar rreth liderëve të tyre.
Besimi i qytetarëve është i pandashëm
Rezultatet e sondazhit u publikuan vetëm disa ditë përpara eksperimentit të vetë demokracisë konsultative të BE-së, Konferenca për të Ardhmen e Evropës, përfundoi. Vurmo argumentoi se fuqizimi i qytetarëve për t'u përfshirë prodhon rezultate më të mira dhe më të vërteta.
Megjithatë, ai u ankua se konsultimet publike në Shqipëri janë shpesh selektive me përmbajtjen dhe pjesëmarrësit, duke mos garantuar gjithashtu reflektim mbi reagimet e qytetarëve.
Procesi gjithashtu zbuloi se diskutimi në konsultimin me qytetarët funksionon shumë më mirë sesa një qasje formale nga lart-poshtë.
Në janar 2022, qeveria shqiptare vendosi të kërkojë këshillën e publikut për ato që ajo i konsideron disa politika vendimtare.
Dymbëdhjetë pyetje në lidhje me gjeopolitikën, gjyqësorin, ekonominë, madje edhe legalizimin e kanabisit mjekësor u shtruan përmes një faqeje online për qytetarët. Kryeministri Edi Rama tha se procesi do të ishte transparent, por kritikët thanë se qeveria duhet të kishte konsultuar qytetarët për atë që është e rëndësishme për ta.
“Pikërisht kjo dëmton proceset e konsultimit dhe hedh dyshime dhe mosbesim në mendjet e qytetarëve. Konsultimi kombëtar ishte një proces nga lart-poshtë, i cili përfshinte pyetje që nuk i dimë se janë të rëndësishme për qytetarët,” u ankua Vurmo.
Një nga rezultatet më të qarta të sondazhit të parë të demokracisë konsultative në vend është kërkesa për më shumë fjalë në proceset vendimmarrëse. Pothuajse 69% besojnë se referendumet duhet të përdoren më gjerësisht, ndërsa mbi 70% thanë se duhet të ketë peticione online me identifikimin dixhital të votuesve si një mënyrë për të ndikuar në procesin legjislativ.
Vurmo shpjegoi se ata planifikojnë t'i paraqesin gjetjet e tyre në parlament, partitë politike, komisionin e reformës zgjedhore dhe institucione të tjera gjatë javës së ardhshme.
“Shpresojmë se do të ketë angazhim”, tha ai.
Të fundit






Rriten sërish çmimet e karburanteve, sa do të kushtojë nafta
27 Maj 2022, 12:48





Pezullohen nga detyra dy prokurorët e SPAK-ut
27 Maj 2022, 11:34

Ukraina: Rusia ka vendosur deri në 500 mina në Detin e Zi
27 Maj 2022, 11:11





Shkullaku: Alibeaj me probleme mendore, sillet në delir si kryetar i PD
27 Maj 2022, 09:49





Zelensky: Rusia po kryen gjenocid në lindje, rajoni mund të bëhet i pabanuar
27 Maj 2022, 08:22
Kredia për shtëpi arriti rekord të ri në tremujorin e parë të vitit
27 Maj 2022, 08:14
Temperatura të larta, parashikimi i motit për ditën e sotme
27 Maj 2022, 08:13
Horoskopi, çfarë parashikojnë yjet për ditën e sotme
27 Maj 2022, 08:04
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në botë
27 Maj 2022, 07:12
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
27 Maj 2022, 07:05
Sa i pranojnë shqiptarët besimet e ndryshme fetare?
26 Maj 2022, 23:00




Andi Bushati: Berisha e shpëtoi opozitën nga të qenit kukull
26 Maj 2022, 21:53

Anëtarësimi në BE, Milo: Me propozimin e Macron kthehemi mbrapa në proces
26 Maj 2022, 21:37

Sa shqiptarë e praktikojnë besimin e tyre fetar?
26 Maj 2022, 21:20

Bylykbashi: Do garoj për nënkryetar të Partisë Demokratike
26 Maj 2022, 21:11
Presidenti i ri, Vokshi: Nuk e bojkotojmë, do marrim pjesë në votim
26 Maj 2022, 20:43
Tirana shpallet kampione e Shqipërisë, ‘rrëmben’ trofeun për herë të 26-të
26 Maj 2022, 20:43



Ristani: Kriza në PD drejt fundit, Alibeaj është vënë në shërbim të Ramës
26 Maj 2022, 20:00

Ndërron jetë në moshën 67-vjeçare, ylli i “Goodfellas” Ray Liotta
26 Maj 2022, 19:37






Konventa e BE-së dënon gjuhën ofenduese të Vulin ndaj shqiptarëve
26 Maj 2022, 17:19



Plagoset me armë zjarri një 11-vjeçar në Pukë
26 Maj 2022, 16:40





Fituesi i "Sanremos" në Tiranë, Blanco ndoqi dje ndeshjen nga "Air Albania"
26 Maj 2022, 15:13
Balla-Alibeajt: Kemi legjitimitet ta zgjedhim vetë Presidentin
26 Maj 2022, 15:06
Vrasja e nxënësve në Amerikë, Dalina Buzi: Çfarë më tmerron mua nga ai vend
26 Maj 2022, 14:44
Smith: NATO e shqetësuar për paqen dhe stabilitetin e Ballkanit
26 Maj 2022, 14:43


Qeveria ul mesataren për disa degë, a preket mësuesia
26 Maj 2022, 14:23
Billie Eilish flet për sindromën e rrallë nga e cila vuan
26 Maj 2022, 14:04
Goditën me sende të forta shqiptarin, arrestohen dy të rinj holandezë
26 Maj 2022, 13:36
E dashura e re shpreh publikisht dashurinë për Robertin
26 Maj 2022, 13:12

Flor Binaj flet për largimin nga Portokallia: Duhet të ruaja dinjitetin tim
26 Maj 2022, 12:30
Marjana Kondi shpërthen në lot: Pse ma bëtë këtë pyetje
26 Maj 2022, 11:55

Mungesa e urimeve nga ambasadorët, si përgjigjet këtë herë Berisha
26 Maj 2022, 11:41
Vrau kolegun me armën e shërbimit, lihet në burg efektivi Ludian Zaimi
26 Maj 2022, 11:35

José Mourinho, trajneri i parë në histori që fiton të gjitha garat evropiane
26 Maj 2022, 11:16
Bie prodhimi vendas dhe eksporti i energjisë, me sa përqind rritet importi
26 Maj 2022, 11:03
Ndërron jetë ish-kryeministri italian Muere Ciriaco de Mita
26 Maj 2022, 10:54
Lufta në Ukrainë, Banka Botërore paralajmëron recesion global
26 Maj 2022, 10:44


Humbja e Feyenoord shkakton trazira në Roterdam, dhjetëra të arrestuar
26 Maj 2022, 10:14
Thyen rekorde me “One Kiss”, Dua Lipa dhe Calvin Harris sërish bashkë
26 Maj 2022, 10:07
"Pushime gocash", Rudina Dembacaj në Venecia me vajzën e saj dhe të Markut
26 Maj 2022, 09:25
BE “shuplakë” Ramës: Pagat s’mund të deklarohen, Shqipëria synon integrimin
26 Maj 2022, 09:21



Temperaturat rriten në 35°C, parashikimi i motit për ditën e sotme
26 Maj 2022, 08:16
Horoskopi, çfarë parashikojnë yjet për ditën e sotme
26 Maj 2022, 08:04