Nga Keno Verseck
Për herë të parë nuk e ka mbajtur fjalën: për shkak të vetos nga Franca, Shqipëria dhe Maqedonia nuk mundën të fillojnë bisedimet për negociatat. Vendimi i samitit të BE të premten e kaluar shkaktoi zemërim në të gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor. Pasojat politike të refuzimit mund të jenë serioze, madje, shumë liderë të BE-së folën për një “gabim historik”, sidomos lidhur me Maqedoninë e Veriut.
Udhëheqësi Zoran Zaev foli për një “padrejtësi të madhe historike” dhe njoftoi zgjedhje të parakohshme për prillin e vitit të ardhshëm dhe dorëheqjen e tij për janar.
Maqedonia emrin e saj në “Maqedoninë e Veriut” pas gati tri dekadash mosmarrëveshje të vazhdueshme të emrit me fqinjin Greqinë. Kjo nuk ishte vetëm një ngjarje unike në historinë botërore, por edhe jashtëzakonisht poshtëruese për shumicën e maqedonasve. Sidoqoftë, qeveria nën drejtimin e Zaev e përfundoi të ashtuquajturën marrëveshje e Prespës për të nisur rrugën për negociatat e pranimit me BE.
Shqipëria
Në rastin e Shqipërisë, refuzimi i negociatave të pranimit në BE është më i kuptueshëm. Reformat në drejtësi dhe sundim të ligjit në vend kanë ngecur, dhe kryeministri socialist Edi Rama, i cili ka qenë në detyrë që nga viti 2013, dyshohet se ka mbajtur partinë e tij në pushtet përmes krimit të organizuar, veçanërisht mafies së drogës. Vetë Rama, i njohur në Perëndim për paraqitjet e tij në atlete dhe si një artist, kultivon një stil gjithnjë e më autoritar në politikën e brendshme.
Ndarja e negociatave të pranimit me një zhvendosje për Shqipërinë dhe një fillim për Maqedoninë veriore do të ishte një mundësi për BE-në të ruajë besueshmërinë e saj në rajon. Sidoqoftë, Franca rezistoi në këtë mënyrë.
Një rifillim i dialogut midis Serbisë dhe Kosovës nën ombrellën e BE-së është ndoshta përfundimisht jashtë tryezës dhe në rastin më të mirë, ai mund të zhvillohet nën ndërmjetësimin e dy të dërguarve specialë amerikanë Palmer dhe Grenell;
Skenari “Shqipëria e Madhe” – një bashkim afatgjatë i Shqipërisë dhe Kosovës – mund të vendoset si një perspektivë e vërtetë politike afatgjatë.
Në Bosnje-Hercegovinë, përfaqësuesit politikë të kroatëve dhe veçanërisht të serbëve rreth Milorad Dodik do të vënë në dyshim shtetin boshnjak edhe më shumë se më parë dhe do të punojnë në skenarë separatist.
Megjithatë, vendimi i samitit të BE-së nuk do të thotë që Rusia, Kina ose Turqia në rajonin e Ballkanit Perëndimor do të hidhen në hendekun e lënë nga Brukseli. Në fund të fundit, Rusia dhe Turqia në veçanti nuk kanë mjetet financiare që Evropa aktualisht po investon në rajon. Padyshim, Rusia, Kina dhe Turqia do të dinë të shfrytëzojnë mospërputhjen e BE-së. Në të ardhmen, Ballkani Perëndimor do të bëhet një zonë edhe më konfuze gjeopolitike.
