Flash News

Njihuni me këmbimin valutor 2 tetor 2023

Me temperatura në 30 gradë, parashikimi i motit gjatë kësaj jave

Partia e Punëtorëve të Kurdistanit merr përgjegjësinë për sulmin terrorist në Ankara

Zjarr në një klub nate në Spanjë, të paktën 13 viktima

U godit nga një masiv gurësh, plagoset minatori në minierën e Bulqizës

E-TJERA

Bie numri i martesave të hershme, asnjë rast nën 18 vjeç. Shkak edhe emigrimi

Politiko 20 Mars 2023, 08:44

Bie numri i martesave të hershme, asnjë rast nën 18 vjeç.

Asnjë person nën moshën 18 vjeç nuk është martuar gjatë vitit 2022 në Shqipëri, hera e parë që ky numër ka arritur në zero që nga fillimi i mbajtjes së regjistrave, raporton EURACTIV.

Sipas ligjit shqiptar, martesa mund të bëhet vetëm midis një burri dhe një gruaje mbi moshën 18 vjeç. Megjithatë, një kërkesë për përjashtim mund të bëhet në gjykatë dhe miratimi mund të jepet "për çështje të rëndësishme".

Ligji thotë gjithashtu se një individ mund të fitojë zotësinë e plotë për të gëzuar të drejtat në moshën 18 vjeç, por nëse një vajzë martohet nën 18 vjeç, ajo fiton menjëherë aftësinë për të vepruar.

Në vitin 2022 u regjistruan gjithsej 18.782 martesa, ku zero përfshinin vajza ose djem të mitur. Bazuar në të dhënat e Institutit të Statistikave, numri i vajzave të martuara nën 18 vjeç ishte 16 në 2020 dhe 20 në 2019, duke shënuar rënie. Në grupin e të dhënave mungojnë numrat nga viti i bllokimit të pandemisë COVID-19.

Rënia e numrit mund t'i atribuohet emigrimit, me 700,000 njerëz që u larguan në dekadën e fundit dhe mbi 32,000 në 2022, kryesisht nën 25 vjeç.

Një raport i qershorit 2022 nga Avokati i Popullit i Shqipërisë thoshte se “martesa e fëmijëve në Shqipëri është një çështje komplekse. Të rinjtë e prekur nga martesat e fëmijëve shpesh përfshihen në një cikël varfërie, shfrytëzimi dhe margjinalizimi.”

Martesa e fëmijëve në Shqipëri ishte më e përhapur në zonat malore dhe të thella, ku vajzat e lënë shkollën rreth moshës 12-13 për të marrë përsipër detyrimet shtëpiake dhe për t'u përgatitur për martesë. Martesa e fëmijëve është gjithashtu më e përhapur brenda komuniteteve rome dhe egjiptiane, sipas Komitetit CEDAË, i cili gjeti në një raport të vitit 2018 se martesa e fëmijëve konsiderohet një traditë e fortë.

Disa familje madje do të kërkojnë t'i martojnë vajzat e tyre kur të arrijnë pubertetin për të shmangur seksin paramartesor, ndërsa të tjerat kërkojnë t'i martojnë ato për të lehtësuar shqetësimet financiare.

Qeveria shqiptare është angazhuar të eliminojë fëmijërinë dhe martesën e detyruar deri në vitin 2030 sipas Objektivave të Zhvillimit të Qëndrueshëm të UNDP-së. Ajo ka ratifikuar gjithashtu Konventën për të Drejtat e Fëmijëve, Konventën për Eliminimin e të Gjitha Formave të Diskriminimit ndaj Grave, Konventën e Stambollit dhe disa rezoluta të OKB-së për martesën e detyruar dhe të fëmijëve.

Shifrat, megjithatë, nuk tregojnë ata që bashkëjetojnë, një praktikë e zakonshme që konsiderohet 'martesë' edhe nëse jo ligjërisht. Për më tepër, grupet e margjinalizuara, përfshirë minoritetet, mund të mos kenë akses në dokumentet zyrtare për t'u martuar ligjërisht, duke e bërë më të vështirë vlerësimin e shtrirjes së situatës.