Pse ‘mjeshtrat e debatit’ nuk e kuptojnë protestën

nga Kostana Morava

Pas dorëheqjes së ministrit të Brendshëm, Ilva Tare pyeste gazetarin e terrenit (ai ndodhej pranë urës në Bllok) se çfarë kërkojnë tani protestuesit? Gazetarja në studio pyeste me qëllim për të kuptuar a iu kishte shkuar lajmi i dorëheqjes protestuesve. Në të njëjtën kohë çudia e saj me përshkallëzimin e protestës tregon se shumë nga ne i kanë bërë llogaritë gabim këtë herë.

Më herët e në vazhdim ndoqa me vëmendje protestën dhe fokusi ishte padiskutim te sjellja (taktikat) e paparashikuar e protestuesve, si për Policinë ashtu edhe për ne si spektatorë.

Që nga shpërndarja që bënë në qytet, mënyra si e treguan revoltën e tyre dhe dhuna ndaj objekteve, më bëri të shtangem. Nuk u shtanga nga dhuna, se ajo ishte minimumi i shprehjes së zemërimit, por kishte diçka që nuk i ngjante më protestave të shoqërisë civile+forumeve partiake.

Qytetin e morën djemtë e lagjeve! Më në fund.

Nuk kam asgjë kundër tyre, madje ruaj respektin më të madh, edhe pse s’i njoh nga afër. Nuk guxoj kurrë që nga kolltuku i rehatshëm i shtëpisë time t’i gjykoj me epitete, siç bënë shumë të nxituar e mendjelehtë vërdallë.

Por mundohem t’i kuptoj, ta shoh nga sytë e tyre.

Janë një brez i ri, i lënë në qoshe të lagjeve. Kanë krijuar fraksionet e tyre prej kohësh, por ne këtu ‘sipër’ nuk i dimë e nuk i njohim si funksionojnë. Nuk ua dimë ëndrrat, planet, qëllimet. Mjaftohemi duke thënë që ‘duan t’i arrijnë gjërat lehtë’.

Veç të gjitha problemeve që i shoqëron në rritjen e tyre, këta djem po rriten në një mungesë ekuilibri social.

Ajo që dua të theksoj është se disa nga këta djem kanë përjetuar eksperienca të hidhura me Policinë që në adoleshencë. Jo gjithmonë për fajin e tyre.

Në të kaluarën, shumë prej tyre janë shoqëruar për verifikime në komisariate mqs nuk kishin kartë identiteti me vete. Janë dhunuar kot nga policë që ndjehen superiorë pa asnjë të drejtë. Janë diskriminuar nga Policia që duhet t’i bëjë të ndjehen të sigurt. Dikush tjetër, për shembull, është shoqëruar se është kapur me ndonjë cigare hashash që e pinte te cepi lagjes. Ndonjë tjetër pas ndonjë sherri në lagje ose shkollë. Ka patur raste që nga dhuna e policëve kanë humbur edhe jetën brenda rajonit.

Në thelb këta djem janë rritur me urrejtje ndaj Policisë. Dhe nuk kanë faj.

Ata nuk janë kriminelë, por janë trajtuar si të tillë ndërsa kanë parë kriminelët të largohen në paqe nga skenat e krimit. Ama nuk janë as pa precedentë. Precedentët e tyre më së shumti janë rebelimet ndaj shtypjes.

Ata kanë vuajtur mbi kurriz paaftësinë e Policisë shqiptare, e cila duhet të na mbrojë edhe nga vetja e saj.

Ata janë pra ‘djemtë e lagjeve’ që në një shoqëri të padrejtë si e jona mbeten të papërfaqësuar, të gjykuar keq dhe paragjykuar si ‘djemtë e këqij’.

Madje, ua kemi bërë ne ta besojnë se ata janë ‘djem të këqij’.

Ama janë po këta djem që, fjala bie, një vajzë të lagjes do e mbronin me trup nëse dikush do e kërcënonte. Janë këta djem që mes tyre flasin për sedrën dhe e kanë të shenjtë ndërsa ju duhet të konfirmojnë ‘suksesin’ përballë tre grupeve.

Djemve që mësojnë në shkollë e janë punëtorë, djemve që shiten si militantë dhe nuk i njohin konceptet e ‘sedrës’, ose atij që quhet ‘dinjitet’ dhe djemve kriminelë të vërtetë. Këta djem kanë kaq shumë guxim.

Këtyre djemve iu është vrarë një shok. Një djalë i mirë që kohën më të madhe e kalonte në lagje.

Tani ata e kanë çështje personale me Policinë.

Mbase Ilva dhe disa ‘mjeshtra debati’ ende nuk e kanë kuptuar çfarë po ndodh. (Mbase edhe sepse nuk e kanë konsideruar kurrë ekzistencën e tyre.)

Unë arrita të pyes një prej tyre. Kjo është një pjesë e bisedës.

-Dolët në protestë?

-Po.

-Po kush iu organizoi?

-Asnjë.

-Po pse dolët?

-Pse s’të duket se duhet me dal?

-Po mqs s’keni dalë ndonjëherë, ndaj pyes?

-Se gjithmonë kanë dalë për politikë, këtë herë është ndryshe.

Shoqëria civile, me gjithë respektin, duhet të hapë pak krahun tani ose minimumi t’i mbështesë pa protagonizëm.