
Flash News
Evazioni fiskal i ‘Bankers’, lihet në burg CEO kinez dhe ish-drejtori
Përplasen dy makina në aksin Sarandë-Delvinë, 4 të plagosur
Alarm për bombë, Policia largon deputetët dhe mediat nga ndërtesa e Kuvendit të Kosovës
“Vullneti i popullit” dhe ironia e dorëheqjeve të komanduar
Përfundon pa ndryshime rinumërimi i votave në Durrës
Teknologjia e qeverisjes nëpërmjet frikës
„Njerëzit duhen mbajtur nën frikë, sepse, nëse nuk janë të shokuar nga frika, mund të fillojnë të mendojnë, gjë që është e rrezikshme“, shkruante Noam Çomski, duke zbuluar të vërtetën e diktaturave kleptokratike...

Milivoje Mihajlloviç /Kossev
Kur u shemb muri i Berlinit mbarës botës „i ra guri nga zemra“, thënë në mënyrë simbolike, ndërsa ne na ra kokës. Bashkimi Europian për shumicën e vendeve ishte sinonim i begatisë, ndërsa për ne ëndërr që u shndërrua në makth nate. Gjithandej kufijtë hiqen, te ne vendosen të rinj madje edhe më të mëdhenj. Nuk është çudi që nga rajoni jonë, si në atë oborrin e mallkuar („Oborri i mallkuar“- novelë e Ivo Andriçit- shën. i përkth.), njerëzit largohen nga sytë këmbët, drejt një vendi ku nuk do të poshtërohen dhe përbuzen, së paku jo haptazi. Ballkani në kohën e „shkretë“ të Turqisë ishte „vendi i gjakut dhe i mjaltit“, e tani është vendi i frikës. Laboratori i „vëllait të madh“ në të cilin provohen metoda të reja „të riciklimit të ndërgjegjes“, hipnozës masive dhe diktaturës së gënjeshtrave.
Para pak kohësh, mediat e Beogradit, publikuan foton e një vrasje brutale të një prej tifozëve. Vrasësi iu afrua pas shpine, e qëlloi dhe pastaj „për siguri“ qëlloi edhe me një plumb në kokë. Rregjistrimi nga kamerat e sigurisë nuk ndihmoi aspak që policia të zbulonte vrasësin. Nuk ka kuptim tjetër publikimi i pamjes së vrasjes përveç mesazhit: kështu e pësojnë të gjithë ata që nuk binden. Para pak kohësh pashë një foto ku tre njerëz keqtrajtonin një gazetar prishtinas i cili kishte guxuar të shkruante për korrupsionin. Shihej qartë fytyra e agresorit dhe e tërë Prishtina e di se cilët janë ata, por ata ende nuk janë zbuluar.
Në Beograd do të instalohen 2.000 kamera, gjë që është pjesë e projektit „Qytet i sigurtë“. „Qyetetarët nuk duhet të shqetësohen, Ministria e Brendshme i ruan me shumë kujdes të dhënat“, thotë Ministri i policisë.
Megjithatë qytetarët nuk shqetësohen, por frikësohen se kamerat do të filmojnë ata dhe jo kriminelët dhe nuk kanë për t’i ardhur aspak në ndihmë atyre që i kanë paguar, pra qytetarëve.
Frika është rreziku për të cilin mendon para se të ndodhë, njëfarë afekti ndaj kërcënimit të mundshëm. Sjellja e qytetarëve në gjendjen e frikës latente është teknikë pushteti e kleptokratëve. Teknologjia e drejtimit nëpërmjet frikës masive fillon me promovimin nëpër media të formave të ndryshme të dhunës. Reality show-t askush nuk i ndjek më nëse në to nuk ka rrahje, grindje brutale dhe ashpërsi. Nga ndeshjet e sportti, më parë informohet për konflikte mes tifozëve dhe vetëm pas kësaj për rezultatin. Për ditë të tëra shkruhet për „automobilin që i është djegur një këngëtareje“, nën titujt „shokuese“, „brutale“... në mënyrë që lajmi i vërtetë, që është se zjarri është shkaktuar nga një difekt i vetë automjetit, fshihet diku në fundin e faqeve të mesit të tabloideve. Për vite të tëra faqet e tabloideve beogradas po i mbush vrasja e një këngëtareje të muzikës folk. Ky krim i kryer në lagjen beogradase Borçe, (për të cilin janë shkruar me mijëra faqe gazetash), dëshmon për pafuqinë e policisë. Apo për ndonjë gjë tjetër?
Ekzistojnë studime serioze për metodat e përhapjes së frikës nëpërmjet mediave. Gjithçka reduktohet në shpjegimin për nevojën e forcave politike dhe grupeve të interesit për t’i mbajtur vazhdimisht në gjendje frikë grupe sa më të mëdha qytetarësh, në mënyrë që t’i manipulojë më lehtë. Këto janë procese që vazhdojnë prej vitesh dhe me të cilët arrihen „suksese“ serioze në ndryshimin e ndërgjegjes. Një ndër katër lajme që emëtohen në Serbi përmban fjalime ekstreme që përhap frikë dhe ndjenjë pasigurie, mostolerance dhe jostabiliteti. Zhvillohet iluzioni për rrezikun e kudondodhur. Presidentin e vendit, në udhëtimin e tij për në Kinë (vitin e kaluar) e përcjell redaktori, pronari i tabloidit më të dashur të tij, i cili „gjëmon e bubullon“ nga ekrani i televizorit: „Mos udhëto President, këtu është duke u organizuar një grusht shteti!“.
Në Ballkan pushtetet totalitare janë vendosur me forcë. Goli Otoku (ishull-burg në kohën e ish Jugosllavisë-shën. i përkth.) është shembulli i metodës së „përhapjes së frikës nëpërmjet heshtjes“. Me mijëra njerëz janë deportuar nëpër burgje, nën akuzën se janë spiunë rusë, ndërsa, madje edhe vetë të burgosurit, për dhjetëvjeçarë të tërë pas lirimit, nuk guxonin t’i zinin me gojë mundimet që kishin hequr në burg. Por, e tërë Jugosllavia është mbajtur nën frikë nga Goli Otoku për të cilin vetëm përshpëritej. Këtë frikë e drejtonin gjeneralët jugosllavë nga vilat e sekuestruara në Dedinje (Dedinje-lagje elitë e Beogradit, diçka si puna e „Bllokut“ në Tiranë- shën. i përkth.)
Metodologjia e përhapjes së frikës konstatohet sot në çdo pjesë të Ballkanit dhe ka disa nivele. Në Kroaci dhe në Bosnjë e Hercegovinë frikë nga „serboçetnikët“, në Serbi frikë nga „ustashët dhe terroristët shqiptarë“. Në Mal të Zi gogoli quhet „hegjemonia serbomadhe“. Në Maqedoni, nga njëra anë „spiunët serbë pushtojnë parlamentin“, ndërsa nga ana tjetër, disa kanë frikë nga shqiptarët, të tjerë frikësohen nga maqedonasit, por si njëri ashtu edhe tjetri kanë frikënga hegjemonizmin grek dhe serb. Kohët e pasluftës janë „ideale“ për përhapjen e frikës. Sepse janë ende të freskëta kujtimet për të vrarët, shkatërrimet, gjakun dhe tmerret, kësisoj „elitat“ vazhdimisht kujtojnë se kohët e luftërave mund të kthehen. Mesazhi është- përderisa të jemi ne në pushtet, nuk do të ketë luftë, dhe për këtë na lini t’u vjedhim sa të mundemi.
Më e lehtë është të manipulosh njerëzit e frikësuar. Në gjendjen e frikës, populli përcaktohet më lehtë për një udhëheqës. „Sikur të mos ishte Milloja në Mal të Zi do të derdhej gjaku deri në gjù nga bandat rivale, e në fund të fundit Serbia do t’ua rrëmbente përsëri shtetin malazezëve“. „Sikur të mos kishim Bakirin (Bakir Izetbegoviç, udhëheqësi i muslimanëve të Bosnjë e Hercegovinës- shën. i përkth.), çetnikët do t’i kishin vrarë të gjithë muslimanët“. „Sikur të mos ishte Vuçiçi, shqiptarët do të kishin rrëmbyer Kosovën, dhe do të realizonin ’ollujën në Veri’ dhe do ta kishin spastruar etnikisht Kosovën“. „Pa Hashimin nuk ka as Kosovë“. Këta janë konkluzionet që u imponohen qytetarëve nëpërmjet helmimit të përditshëm mediatik.
Krahas kësaj, zhvillohet fuqishëm edhe frika e përhershme nga NATO-ja, nga rusët, kinezët, nga anglezët, radikalët, djathtistët... nga të gjithë ata që mendojnë se në demokraci arrihet nëpërmjet shkopinjve të bejsbollit. Nga ana tjetër, askush nuk frikësohet nga hajdutët, mashtruesit, xhepaxhinjtë. Me ata sikur jemi mësuar, ata të paktën vetëm vjedhin- nuk vrasin. Pothuajse konsiderohen pozitivë. Frika primare është frika nga vdekja. Ata që shkatërruan ekonominë, shitën dhe blenë badiava fabrikat dhe hodhën në rrugë me mijëra punëtorë, në vend qëtë shkojnë në burg, qëndrojnë nëpër kabinete qeveritare apo nëpër institucione të larta.
Çdo ballkanasi i rritet tensioni i gjakut teksa sheh lajmet, dhe niset për në punë me frikën se do ta pushojnë nga puna.
„Sa të jemi ne në pushtet- pensionet do të jenë të siguruara“, ky është lajtmotivi i të gjitha fushatave të zgjedhjeve në rajon. Po ta përkthejmë: nëse këta të tjerët vijnë në pushtet- nuk ka pensione. Frikërat janë më të mëdha kur njeriu çorientohet, për këtë kemi edhe një ortek lajmesh të rremë me të cilin ulet ndjeshmëria ndaj anomalive. Horrori bëhet dukuri e përditëshme. Në këtë mënyrë rritet shkaku kryesor i frikës- ajo çfarë të sjell e panjohura. Heshtja e shumicës është simptoma e parë e frikës kronike.
Ekipe speciale përiqen në mënyrë të veçantë që qytetarëve të mos u mundësojnë të flasin për shkaqet e frikës, gjë e cila shton frikën në mënyrë progresive. Kësisoj populli kalon gjendjen latente të apatisë, e apatija është areali i dashur i kleptokracisë. Në mënyrë të planifikuar krijohet atmosfera se armik është gjithkush që mendon ndryshe. Sa me e madhe të jetë frika, aq më e madhe është verbëria. „Njerëzit duhen mbajtur nën frikë, sepse, nëse nuk janë të shokuar nga frika, mund të fillojnë të mendojnë, gjë që është e rrezikshme“, shkruante Noam Çomski, duke zbuluar të vërtetën e diktaturave kleptokratike. Shumica e njerëzve janë të përjashtuar nga proceset, të shtyrë në periferi të zhvillimeve. Sepse në varfëri ata luftojnë për mbijetesë. Duke u endur në gjendjen e pashpresë, frika i shtyn që „rrugëdaljen“ ta shohin të „udhëheqësi“ dhe ekipi i tij. Kur (nëse), arrijnë të jenë pjesë e këtij ekipi mashtruesish, gënjeshtarësh dhe kleptokratësh, frikërat shumëzohen- frika se një ditë do t’u duhet të përgjigjen, nga ajo se mos nuk janë mjaftueshëm të mirë për udhëheqësin, e deri te kërcënimi (nga poshtë) se shumë të uritur duan t’ua bëjnë gjëmën për të zënë vendin e tyre.
Efektet e „rrathëve viciozë të frikës“ janë shkatërrimtare. Kur në ajër ndjehet dhuna, njerëzit vihen para dilemës: të jesh me të drejtën apo të jetosh në paqe. A është më mirë „të kthesh kokën mënjanë“ apo t’i kundërvihesh padrejtësisë? Ballkanasit tradicionalisht lidhen pas „variantit më të sigurtë“. A ishte „varianti më i sigurtë “robëria pesë shekullore nën turqit? Njegoshi shkruante se „frika për njeriun është shpesh nderi i mbretit“.
Frika mund të të vrasë, por edhe mund të të shpëtojë- nëse e eleminoni shkakun e frikës.
Jeta nën frikë është ndëshkim.
Jeta fillon atëherë kur mposhtet frika.
*Milivoje Mihajlloviç ka lindur në vitin 1958 në Prishtinë. Ka informuar mbi ngjarjet në Kosovë nga gazeta „Jedinstvo“, Tanjugu, RTV Beograd, BBC, APTN, Agjensia Franc Press, CBS. Ka qenë kryeredaktor i Radio-Prishtinës, themelues i Media –Center, redaktor i programit informativ i YU-info TV, aktualisht është drejtor i radio Beogradit.
**Përktheu për Politiko.al: Xhelal Fejza
Të fundit


Jo vetëm trupin, noti ndihmon edhe trurin
5 Korrik 2025, 21:02
"Kujdes me ujin", Alimehmeti paralajmëron për rreziqet shëndetësore të verës
5 Korrik 2025, 20:39
PSG mund 2-0 Bayernin e Mynihut, shkon në gjysmëfinalen e Botërorit të Klubeve
5 Korrik 2025, 20:19
Klaudia Pepa tregon amanetin e babait: Tha ‘bëhu nënë sa më shpejt’
5 Korrik 2025, 19:50
Përplasen dy automjete në aksin Elbasan-Peqin, lëndohen shoferët
5 Korrik 2025, 19:26

Kuko e PS: Çfarë ka Zelenskyy më shumë se Zegjineja?
5 Korrik 2025, 18:45
Shqiptari rrezikon të mbytet në ujërat e lumit Piave në Itali
5 Korrik 2025, 18:22
Paqe fiskale, por me kosto
5 Korrik 2025, 18:00
Evazioni fiskal i ‘Bankers’, lihet në burg CEO kinez dhe ish-drejtori
5 Korrik 2025, 17:39
Kyle Walker i bashkohet klubit anglez me kontratë dyvjeçare
5 Korrik 2025, 17:20
Përplasen dy makina në aksin Sarandë-Delvinë, 4 të plagosur
5 Korrik 2025, 17:05
Gjesti prekës! Liverpool do t’i paguajë rrogën familjes së Jota-s deri në vitin 2027
5 Korrik 2025, 16:45
Shenjat e horoskopit që tradhtojnë më shpesh
5 Korrik 2025, 16:25

“I kërkova unë shkarkimet”, Dredha tenton të zbutë 'goditjen' e Ramës në Vlorë
5 Korrik 2025, 15:48
Kërcënimi me bombë në Kuvend, prokurori: Ishte gënjeshtër
5 Korrik 2025, 15:22
Lëvizte me thikë në dorë në shëtitoren e Sarandës, procedohet penalisht italiani
5 Korrik 2025, 15:04
Bardhi: Rinumërimi nxori në sipërfaqe sa e pangopur në vjedhje është Zeqine Balluku
5 Korrik 2025, 14:44
Plagosje me thikë në rrugën dytësore Tiranë-Durrës, autori në kërkim
5 Korrik 2025, 14:37
Lot dhe dhimbje, përcillet për në banesën e fundit Diogo Jota
5 Korrik 2025, 14:21
Suksesi nis nga vetja! Mënyra të thjeshta për të investuar në zhvillimin personal
5 Korrik 2025, 13:58
Iu gjetën në banesë armë zjarri pa leje, arrestohet 50-vjeçari në Lushnje
5 Korrik 2025, 13:43

Gjykata e Tiranës lë në burg Skerdi Sinën
5 Korrik 2025, 12:59
Laboratori i kokainës në Greqi, ja kush ishin shqiptarët e arrestuar dhe në kërkim
5 Korrik 2025, 12:40
Drejtësi me regji/ Vangjeli: SPAK nuk heton asnjë skandal ku është i përfshirë Rama
5 Korrik 2025, 12:22
Berisha uron bashkëshorten për ditëlindjen: Liri, hyjnia tokësore e jetës sonë!
5 Korrik 2025, 12:07

“Vullneti i popullit” dhe ironia e dorëheqjeve të komanduar
5 Korrik 2025, 11:32
Rreziku i mbytjeve gjatë verës: Si ta shijoni ujin pa rrezikuar jetën
5 Korrik 2025, 11:20
Situata e zjarreve në vend, në 24 orë u raportuan 16 vatra, 4 ende aktive
5 Korrik 2025, 11:07

Sëmundjet që përhapen nga mushkonjat janë një problem në rritje në Evropë
5 Korrik 2025, 10:44
Skema mashtruese/ Dalin sot para gjykatës drejtuesit e kompanisë “Bankers”
5 Korrik 2025, 10:27


Arrestohet në Turqi një nga kriminelët më të rrezikshëm dhe të kërkuar në Suedi
5 Korrik 2025, 09:38
Këmbimi valutor/ Me sa blihen dhe shiten sot monedhat e huaja
5 Korrik 2025, 09:18

"Mos u ndikoni nga opinioni i të tjerëve", horoskopi për ditën e sotme
5 Korrik 2025, 08:40

Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
5 Korrik 2025, 08:02
Fuga ngre alarmin: Civilizimi i qytetërimit në Shqipëri po bie!
4 Korrik 2025, 22:54
Trump thotë se është gati të rrisë tarifat deri në 70% për disa vende
4 Korrik 2025, 22:35
Tre shenjat e zodiakut që do ‘pasurohen’ në Korrik
4 Korrik 2025, 22:05
Lufta në Gaza, Hamasi pranon propozimin e SHBA-së për armëpushim 60-ditor
4 Korrik 2025, 21:50
Autokracia në Shqipëri, Fuga: Qeverisja ka dalë jashtë kontrollit
4 Korrik 2025, 21:40
Meta: Bujqësia me kredi, mashtrimi i ri!
4 Korrik 2025, 21:26



"Skandali me Bankers si inceneratorët'/ Bushati: Bashkëpunim i korruptuar shtetëror!
4 Korrik 2025, 20:24
Përfundon pa ndryshime rinumërimi i votave në Durrës
4 Korrik 2025, 20:12
Shpërthen pika e karburantit në Romë, 25 të plagosur (VIDEO)
4 Korrik 2025, 20:00

Këto zakone të pasdites shpesh sabotojnë humbjen e peshës
4 Korrik 2025, 19:39
Ish-lojtari i Arsenalit, Thomas Partey akuzohet për p*rdhunim
4 Korrik 2025, 19:24
Zhduket pa gjurmë çobani në Delvinë
4 Korrik 2025, 19:14
LDK-ja i drejtohet Kushtetueses për vazhdimin e seancës konstituive pas aktgjykimit
4 Korrik 2025, 19:01
Bardho i la mandatin Zegjinesë/ anëtari i KAS: E padrejtë! Cenon sistemin zgjedhor
4 Korrik 2025, 19:01

The New York Times: Shqipëria nën tymin e shkaktuar nga masakra mjedisore në Elbasan
4 Korrik 2025, 18:08
Zhvillimet e vrullshme në Sulltanat!
4 Korrik 2025, 18:00



Italia ashpërson rregullat për qarkullimin e monopatinave
4 Korrik 2025, 17:20

E pazakontë për kohën, mjegulla e dendur mbulon bregdetin e Vlorës
4 Korrik 2025, 16:48


Aksident në aksin Shkodër -Lezhë, një i vdekur e 3 të plagosur
4 Korrik 2025, 16:14
Shqipëria me më pak kërkesa për azil dhe shtetësi shqiptare në 2024
4 Korrik 2025, 16:06
Ndërhyrja e Ramës në Bashkinë e Vlorës zhbën “ndarjen ligjore të pushteteve”
4 Korrik 2025, 15:55
Shqipëria e fundit për cilësinë e jetesës, PD: Qeveria teknike është zgjidhja!
4 Korrik 2025, 15:42
Nico Williams i thotë “Jo” Barcelonës, firmos me Athletic Club deri në 2035
4 Korrik 2025, 15:33
Zjarret në vend, katër vatra vijojnë të jenë ende aktive, si paraqitet situata
4 Korrik 2025, 15:24

Vera sjell ndryshime të mëdha për këto 4 shenja të horoskopit
4 Korrik 2025, 15:00

Aksident i rëndë në aksin Peqin-Elbasan, dy të plagosur rëndë
4 Korrik 2025, 14:37
Kur qeveria del në terren… për problemet që i krijoi vetë
4 Korrik 2025, 14:19
GJKKO lë në fuqi masën e sigurisë për kreun e KPP
4 Korrik 2025, 13:58
Kush do ta zëvendësojë Ilir Metën dhe do marrë drejtimin e PL-së?
4 Korrik 2025, 13:50
Berisha: Shkarkimi i drejtorëve në Vlorë, një akt tjetër i ‘kokave të turkut’
4 Korrik 2025, 13:41




Librazhd/ Në gjendje të rënduar psikologjike, i riu konsumon pesticide
4 Korrik 2025, 13:05

Përplasje në GJKKO, Plarent Dervishaj ofendon Erjon Alibejn, nxirret nga salla
4 Korrik 2025, 12:42

Konsumimi i tepërt i çokollatës, ja cilat janë dëmet që shkakton në organizëm
4 Korrik 2025, 12:23

Zjarret në vend/ 21 vatra në 24 orët e fundit, 4 ende aktive
4 Korrik 2025, 12:00
BB kërkon transparencë për borxhin: Shqipëria të publikojë detaje për çdo hua
4 Korrik 2025, 11:50