
Flash News
Skandali me publikimin e pagave, prokuroria mbyll hetimet, çon në gjykim 4 të pandehur
Riatdhesohen 13 shqiptarë nga kampi i ISIS në Siri
Përfaqësues të ‘Rithemelimit’ në PPE, Berisha: Nuk ka pasur ftesë, do shkojnë 4 deputetë
Nesër zgjidhet Kryesia, Berisha mbledh sot ‘Rithemelimin’: Shqyrtojmë kandidaturat
Grekët bëjnë ‘kurban’ çamët për integrimin, për detin ‘heqin qafe’ Metën. Rama aprovon në heshtje

Ky shkrim është pjesë e rubrikës së re “Arkiva” që hap Politiko.al me materiale të nxjerrë nga fondet e Periodikut dhe të Librit të Biblikotekës Kombëtare. Botuar në Gazeta “RD”, dt. 4 janar 1992, nr. 90, fq. 4.
nga VERA ISAKU
Kur e pyesnin Lea Ypin kush ishte nxënësi më i mirë i klasës, përgjigjej: “Si Lea jam unë, kurse si Ypi jo”. Shkaku ishte se gjyshi i saj, Asllan Ypi, i diplomuar për drejtësi në Sorbonë, autor i shumë shkrimeve përparimtare në “Bota e re” ishte dënuar me 14 vjet burg nga regjimi komunist në gjyqin e deputetëve. Gjykatësit e 1946 padyshim qëkur i dhanë dënimin Asllan Ypit, nuk e kishin menduar që deri në dhjetor të 1990, brez pas brezi, fisi i Ypëve do të shqiptonte me lehtësi emrin, por me shumë ngathtësi mbiemrin.
Kush është Lea Ypi?
Është 12 vjeç, flet e shkruan poezi në tri gjuhë: shqip, italisht, frëngjisht e më pak në anglisht. Rajmond Lëme, mik i saj, intelektual i moshuar nga Franca, tek i cili është tani për pushime i thotë: “Është e paimagjinueshme Lea që t’i krijon kaq bukur në frëngjisht. Më duket sikur lexoj Zhak Preverin, me ndryshimin që ti je vetëm 11 vjeç.”
Zoti La Malfa, Kryetari i Partisë Republikane, që u njoh me Lean rastësisht në një konferencë të PR në Durrës, u befasua nga krijimet e Leas në italisht.
Në një intervistë marrë nga Sokol Muho ai ndërmjet të tjerash tha: “Vogëlushja Lea më bëri të qaj, letraret e talentuara italiane do ta kishin zili”.
Më 1 Maj 1991 Lea u ndodh rastësisht e vetme para gazetarit të Tg. 1, Paolo Xhuntela, që kishte ardhur për të marrë opinione nga populli rreth rezultateve të zgjedhjeve.
Lea i bëri përshtypje me lehtësinë e të folurit italisht, por i bëri përshtypje më tepër me pjekurinë e saj politike. Krijimi i saj në italisht “Grazie Italia” nuk i bëri përshtypje vetëm Paolo Xhuntelës, por edhe telespektatorit italian. Pas intervistave që dha në Tg. 1, me mijëra letra i janë drejtuar televizionit italian dhe televizionit shqiptar. Duam të dimë më tepër për shqiptaren e vogël. Në përgjigje të kërkesave të telespektatorëve erdhi në Durrës një ekip i televizionit italian i shoqëruar nga ai shqiptar. Kësaj radhe vijnë enkas për t’i marrë një intervistë më të gjatë e më të hollësishme Leas. Intervista u dha në Rai Uno, tashmë me titull të veçantë “La favola di Lea”. U xhirua shtëpia ku banonte Lea, nëna, babai dhe gjyshja që është marrë direkt me edukimin e saj. Iu bënë pyetje rreth ngjarjeve të reja në Shqipëri dhe u deklaruan disa nga krijimet e Leas në italisht “La bella dormentata”, “Liberta”, “Mio nono” etj.
Pas kësaj Televizioni italian fton Lean të shoqëruar nga një prind për 10 ditë “mikeshë nderi e Rai-t.” Që në shkallët e aeroplanit në Bari e presin dhe e intervistojnë gazetarë të T3 direkt. Në Romë Lean e pret një intervistim tjetër direkt TG1. Personelin e Rai-t e habisin lehtësia e përdorimit të gjuhës, qartësia e mendimit, poezia “Il potere”, lirshmëria dhe siguria e Leas para kamerës televizive. Gjatë qëndrimit të tij në Itali patën interes gazeta “Familja kristiane” e cila botoi një shkrim të shoqëruar me foto si dhe shoqata e nënave shtëpiake, e cila e ka ftuar në Milano së bashku me gjyshen për të marrë një çmim.
Lea tani është vetëm 12 vjeçe, por prindërit e saj, masa qindra mijëshe e njerëzve të deklasuar dhe shqiptarëve shpirtërisht të rilindur gjatë këtij viti, e kuptojnë se janë proceset demokratike ato që i krijuan mundësinë Leas të shqiptojë me lehtësi e krenari para shokëve, para kamerës shqiptare dhe të huaj në gjuhën shqipe, në gjuhët që di dhe në ato që do të mësojë në të ardhmen: “Unë jam Lea Ypi, mbesa e Asllan Ypit, demokrat e përparimtar i dënuar nga regjimi komunist.” Çlirimi i kësaj vajze nga psikoza klasore, është shpërblim moral për të gjithë ata që vunë qoftë edhe një gur në tempullin e demokracisë.
FUQIA
Është një gjë e mirë fuqia
Por të varfrit nuk mund ta kenë
Fuqia është një parajsë
Por ta presin buzëqeshjen
Ata që janë të fuqishëm
Janë të pasur, por duhet të jenë të matur
Fuqia është një mrekulli
Por ndonjëherë nuk është e tillë
Fuqia është ar, është para, kënaqësi
Por nuk është liri
Fuqia është si një pemë e madhe
Por me hijen e saj
Nuk mund t’i mbulojë të vegjlit
Pemët përreth...
-LEA YPI
Të fundit


Vuçiç: Po përgatisim gjëra të mëdha për Serbinë, Shqipërinë dhe RMV
27 Maj 2022, 15:08
Capital T dhe Alban Skënderaj rikthehen sërish me një projekt të ri
27 Maj 2022, 14:57


Gratë në median shqiptare: Nga riviktimizimi tek stigmatizimi si imorale
27 Maj 2022, 14:14
Reja nis grumbullimin e Kombëtares, mungon Broja, Laçi dhe Bare të dëmtuar
27 Maj 2022, 14:10
Riatdhesohen 13 shqiptarë nga kampi i ISIS në Siri
27 Maj 2022, 14:09





Rriten sërish çmimet e karburanteve, sa do të kushtojë nafta
27 Maj 2022, 12:48





Pezullohen nga detyra dy prokurorët e SPAK-ut
27 Maj 2022, 11:34

Ukraina: Rusia ka vendosur deri në 500 mina në Detin e Zi
27 Maj 2022, 11:11





Shkullaku: Alibeaj me probleme mendore, sillet në delir si kryetar i PD
27 Maj 2022, 09:49





Zelensky: Rusia po kryen gjenocid në lindje, rajoni mund të bëhet i pabanuar
27 Maj 2022, 08:22
Kredia për shtëpi arriti rekord të ri në tremujorin e parë të vitit
27 Maj 2022, 08:14
Temperatura të larta, parashikimi i motit për ditën e sotme
27 Maj 2022, 08:13
Horoskopi, çfarë parashikojnë yjet për ditën e sotme
27 Maj 2022, 08:04
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në botë
27 Maj 2022, 07:12
Posta e mëngjesit/ Me 2 rreshta: Çfarë pati rëndësi dje në Shqipëri
27 Maj 2022, 07:05
Sa i pranojnë shqiptarët besimet e ndryshme fetare?
26 Maj 2022, 23:00




Andi Bushati: Berisha e shpëtoi opozitën nga të qenit kukull
26 Maj 2022, 21:53

Anëtarësimi në BE, Milo: Me propozimin e Macron kthehemi mbrapa në proces
26 Maj 2022, 21:37

Sa shqiptarë e praktikojnë besimin e tyre fetar?
26 Maj 2022, 21:20

Bylykbashi: Do garoj për nënkryetar të Partisë Demokratike
26 Maj 2022, 21:11
Presidenti i ri, Vokshi: Nuk e bojkotojmë, do marrim pjesë në votim
26 Maj 2022, 20:43
Tirana shpallet kampione e Shqipërisë, ‘rrëmben’ trofeun për herë të 26-të
26 Maj 2022, 20:43



Ristani: Kriza në PD drejt fundit, Alibeaj është vënë në shërbim të Ramës
26 Maj 2022, 20:00

Ndërron jetë në moshën 67-vjeçare, ylli i “Goodfellas” Ray Liotta
26 Maj 2022, 19:37






Konventa e BE-së dënon gjuhën ofenduese të Vulin ndaj shqiptarëve
26 Maj 2022, 17:19



Plagoset me armë zjarri një 11-vjeçar në Pukë
26 Maj 2022, 16:40





Fituesi i "Sanremos" në Tiranë, Blanco ndoqi dje ndeshjen nga "Air Albania"
26 Maj 2022, 15:13
Balla-Alibeajt: Kemi legjitimitet ta zgjedhim vetë Presidentin
26 Maj 2022, 15:06
Vrasja e nxënësve në Amerikë, Dalina Buzi: Çfarë më tmerron mua nga ai vend
26 Maj 2022, 14:44
Smith: NATO e shqetësuar për paqen dhe stabilitetin e Ballkanit
26 Maj 2022, 14:43


Qeveria ul mesataren për disa degë, a preket mësuesia
26 Maj 2022, 14:23
Billie Eilish flet për sindromën e rrallë nga e cila vuan
26 Maj 2022, 14:04
Goditën me sende të forta shqiptarin, arrestohen dy të rinj holandezë
26 Maj 2022, 13:36
E dashura e re shpreh publikisht dashurinë për Robertin
26 Maj 2022, 13:12

Flor Binaj flet për largimin nga Portokallia: Duhet të ruaja dinjitetin tim
26 Maj 2022, 12:30
Marjana Kondi shpërthen në lot: Pse ma bëtë këtë pyetje
26 Maj 2022, 11:55

Mungesa e urimeve nga ambasadorët, si përgjigjet këtë herë Berisha
26 Maj 2022, 11:41
Vrau kolegun me armën e shërbimit, lihet në burg efektivi Ludian Zaimi
26 Maj 2022, 11:35

José Mourinho, trajneri i parë në histori që fiton të gjitha garat evropiane
26 Maj 2022, 11:16
Bie prodhimi vendas dhe eksporti i energjisë, me sa përqind rritet importi
26 Maj 2022, 11:03
Ndërron jetë ish-kryeministri italian Muere Ciriaco de Mita
26 Maj 2022, 10:54
Lufta në Ukrainë, Banka Botërore paralajmëron recesion global
26 Maj 2022, 10:44


Humbja e Feyenoord shkakton trazira në Roterdam, dhjetëra të arrestuar
26 Maj 2022, 10:14